Hallo vanuit Kazachstan,
Mijn computer is nog steeds kapoerewiets, maar ik kan via een omweg in Zhabagly wel weer e-mail berichtjes intikken. Alleen het verzenden moet nog steeds in Shymkent. Foto’s kan ik niet meesturen omdat ik geen foto’s kan inlezen vanuit mijn digitale fotocamera.
Zoals ik al had gemeld zijn we begonnen met de verbouw van ons twee etage huis aan het begin van het dorp, niet te verwarren met ons nieuw te bouwen huis in het centrum van het dorp tegenover het hoofdkantoor van het natuurpark. We zijn nog steeds zoekende naar goede bouwvakkers om ons nieuwe huis te bouwen en omdat we toch al twee jaar eigenaar zijn van het twee etage huis aan het begin van het dorp (ooit gekocht om afgebroken te worden voor bouwmaterialen voor het hotel) trekken we daar eerst in zodat we de tijd hebben voor de bouw van ons uiteindelijke onderkomen. Van de verbouwing maken we een videoverslag zoals het televisieprogramma “De Verbouwing” zodat jullie straks kunnen zien hoe het was, en hoe het wordt.
Ons huis is in 1986 gebouwd toen ook de kippenslachterij bij Zhabagly is gebouwd. Tot 1986 woonden de meeste mensen in Zhabagly in jurten, (ronde nomaden tenten), maar onderdeel van het kippenslachterij project was het volledig in huizen onderbrengen van de bevolking van Zhabagly.
Ons huis lag in die tijd op een gunstige lokatie, aan het begin van het dorp dicht bij de kippenslachterij. Daarom was dit de plek waar de boekhouder van de slachterij verbleef. Het huis is daarom wat groter dan de er naast gelegen woningen. De buitenafmetingen zijn 10 x 6,7 meter, dus iets groter dan het ouderlijk huis in Donkerbroek. Op de begane grond zijn een hal, woonkamer, keuken, toilet en slaapkamer en op de eerste verdieping zijn een bad en vier slaapkamers.
De huidige badruimte is ontzettend klein, 1 meter bij 1,60 meter. Het bad past er net in en ernaast is nog 30 centimeter ruimte over om te staan. Omdat dat zelfs voor Elmira wel erg krap is hebben we besloten om een van de slaapkamers op de eerste verdieping tot badkamer te bombarderen. De huidige badkamer wordt dan een grote inbouwkast. Ook de WC op de begane grond komt op een andere plek omdat er voor mijn lichaam nauwelijks plaats is. Nu ligt de WC naast de keuken met alle geluiden en luchtjes vandien en we willen hem verplaatsen naar de hal die nu wel erg groot is. In de huidige WC ruimte willen we dan o.a. de wasmachine en de elektrische boiler plaatsen.
Oorspronkelijk was de centrale verwarming van het huis aangesloten op het warmwatersysteem van de kippenslachterij. Na het faillissement van de slachterij is de verwarming omgebouwd tot kolenstook en nog later toen het door waterlekkage in de keuken erg ging stinken op de begane grond heeft men op de eerste etage een lemen kachel met oven gebouwd. Het is daardoor wel een erg grote warboel geworden van leidingen en omleidingen. Die ben ik daarom op dit moment allemaal aan het weghalen. De radiatoren worden ontroest en opnieuw geschilderd om straks bij onze nieuwe centrale verwarming hergebruikt te worden. Omdat de gasleverantie hier steeds betrouwbaarder wordt zullen we niet meer op kolen gaan stoken, maar op gas. Hierbij zullen we alle radiatoren van een kraan voorzien zodat we zelf kunnen kiezen welke kamers verwarmd worden. Voor zover ik weet is dit een unicum in Zhabagly.
De vloeren op de eerste verdieping zijn van beton, met daarop zo’n 10 centimeter zand waarop spaanplaat is gelegd. Op de begane grond ligt het spaanplaat direct op het gestorte zand. Hier is er geen betonvloer. Doordat het spaanplaat direct op het zand ligt zijn de vloeren volledig verrot. De plinten zijn voor het merendeel tot aan de verf opgegeten door houtworm. We willen daarom op de begane grond een nieuwe geisoleerde betonvloer storten. In de keuken komen dan tegels zodat de vloer daar gemakkelijk schoon te maken is, in de overige kamers waarschijnlijk vloerbedekking of linoleum. Op de eerste verdieping halen we in ieder geval het zand weg uit de slaapkamer waar we de badkamer willen. De tien centimeter die dan vrij komt kan gebruikt worden voor de afvoerbuizen van het bad en wasbak, en het doucheputje. Misschien komt er een tweede toilet, maar dat weten we nog niet zeker. In de badkamer storten we een nieuwe betonvloer waarop tegels komen. Hoe de vloeren in de slaapkamers worden is nog een vraag.
De ramen en kozijnen zijn in de 18 jaar dat het huis nu staat alleen bij de bouw geschilderd. Het hout is grotendeels verrot en nog maar een paar ramen willen open. We hebben Sergei (de humanofobe timmerman) gevraagd om de komende maanden nieuwe kozijnen en ramen voor ons te maken. Het honingseizoen is grotendeels afgelopen dus hij heeft de komende maanden tijd om hiermee bezig te gaan.
Het dak en de buitenmuren willen we pas volgend jaar grootschalig gaan aanpakken. Op dit moment bestaat het dak uit asbest golfplaten. Een stuk of tien platen missen en de meeste andere platen zijn gebroken. Waarschijnlijk zijn door regen de dakspanten ook aangetast. Voorlopig willen we alleen de missende golfplaten vervangen. Lekkage is er niet, want de betonplaten die het plafond van de eerste verdieping vormen blijken waterdicht te zijn. Met een noodreparatie van het dak komen we dus de winter wel door. Komende zomer vervangen we dan het hele dak door metalen golfplaten met dakpannen profiel. Dat is in dit land de “meest luxe” manier om het dak te bedekken want dakpannen zoals in Nederland kennen ze hier niet. De metalen golfplaten zijn maar in vier kleuren leverbaar, maar daar hebben we bij toeval vorige week een oplossing voor gevonden toen we onderdelen zochten voor de kapotte jeep van pappa. Autolak is in veel kleuren leverbaar, bestand tegen buitenomstandigheden en heeft een levensduur van vele jaren, in tegenstelling tot de normale verf die hier binnen een jaar begint te bladderen. De verkoopster in een stalletje met autolakken op de autoonderdelen markt in Shymkent vertelde ons dat veel mensen autolak gebruiken om hun metalen golfplaten van een duurzaam kleurtje te voorzien. De kleur hebben we inmiddels uitgezocht, bordeaux-rood wat zal moeten contrasteren met een zacht-gele buitenmuur.
Ook de buitenmuur gaan we pas volgend jaar volledig opnieuw stucadoren. De stuclaag bevat nu veel scheuren en op veel plekken is de stuclaag naar beneden gevallen door “economisch” gebruik van cement. Door de waterlekkage in de keuken is de buitenmuur bij de keuken jarenlang nat geweest waardoor de stuclaag en de eerste vijf centimeter bakstenen door opvriezen in de winter daar grotendeels kapot gevroren is. Het is dus eerst zaak om de riolering en waterleiding in de keuken weer volledig waterdicht te krijgen voor het zinvol is om stucadoors aan het werk te zetten voor een nieuw buitenlaagje.
De buitenmuur is nu anderhalf steens, zonder spouw, zo’n 40 centimeter dik. We willen de muur aan de binnenkant met glaswol isoleren met een nieuwe dunne binnenmuur van gipskarton. De zes centimeter die de muur dan dikker wordt gebruiken we om nieuwe elektriciteitsleidingen in te leggen want de stroomvoorziening is op dit moment crisis. In de keuken is slechts 1 stopcontact, wel erg weinig voor een moderne vrouw als Elmira. Omdat het huis slechts 20 meter van de centrale transformator af staat willen we hier bovendien krachtstroom zodat bij gelijktijdig gebruik van de boiler, wasmachine en eventueel nog wat keukenapparatuur de stroomvoorziening niet direct in elkaar zakt.
Kortom, zoals jullie lezen hebben we hier een hoop te doen. De ijzerzaag en breekijzer zijn op dit moment de belangrijkste hulpmiddelen want eerst moet al het oude spul eruit voor we kunnen beginnen met opbouwen.
Dit is niet het enige waar we mee bezig zijn. De jeep van pappa heeft het zo’n twee week geleden begeven. Voor de vijfde keer liep het koelwater van de motor in de cilinders. Na vier keer vervangen van de koppakking besloot pappa dat het nu maar eens tijd werd voor een volledige revisie. Omdat dit bij de Kazachstaanse werkmethode zeker een week stilstand inhoudt besloten Elmira en ik om dan het minder technische deel van de auto aan te pakken.
Al in februari is door pappa een nieuwe zeil gekocht voor vervanging van het huidige lekke dakzeil van de auto. Ook was al in mei een nieuwe voorruit aangeschaft voor de vervanging van de huidige voorruit vol met scheuren. Tot nu toe hadden Ruslan en pappa het niet nodig gevonden om deze tijdens slechte weersomstandigheden noodzakelijke attributen te monteren. Het was toch immers nog steeds zomer? Allereerst hebben Elmira en ik daarom de nieuwe voorruit in de jeep gezet. Vervolgens kwam het probleem van het dekzeil.
Het plafond van het interieur van de jeep bestond oorspronkelijk uit opgespannen wit gaatjes doek zoals vroeger ook in Europeese auto’s te vinden was. Dit was echter in de loop der tijd in vele stukken gescheurd. Als vervanging had pappa al maanden geleden een stuk groene vloerbedekking gekocht, dat echter nog op maat gesneden, genaaid en opgespannen moest worden. Een nauwkeurig karwei, om te zorgen dat het niet ergens gaat doorhangen of bulteren. Niet echt werk dus voor een Kazach. Ook Elmira zat met haar handen in haar haar, want ze had wel een drie jarige opleiding gevolgd voor het op maat maken van mensenkostuums, maar een autokostuum was wel een heel ander verhaal. Daarom besloot ik om deze taak maar zelf op me te nemen. Met meetlint gewapend en door de overblijfselen van het vorige plafond als een legpuzzel weer aan elkaar te leggen probeerde ik een beeld te krijgen van de afmetingen van de oorspronkelijke stukken. Toen ik daar een goed beeld van had kwam het tweede probleem, hoe de verschillende stukken aan elkaar te krijgen? De naaimachine was voor het naaien van vloerbedekking niet echt geschikt dus nam ik mijn toevlucht tot constructielijm. Dit bleek wonderwel te werken. Ik had de stukken op het patroon van de vloerbedekking uitgeknipt waardoor na de lijmactie de naden zelfs niet te zien waren. Een geslaagd experiment zogezegd.
Het opspannen ging prima door de vloerbedekking met slangenklemmen aan de buizen van de dakconstructie te bevestigen. Nog even het nieuwe zwarte dakzeil erover en hopla… Nou ja, hopla… Het nieuw gekochte dakzeil bleek zo’n 3 centimeter te klein, maar de overbuurman die dit klusje zelf al eerder bij de hand gehad had kwam met een handige tip. De auto in de zon zetten zodat het zeil warmer en rekbaarder zou worden en dan zou het met enige moeite wel moeten lukken om het zeil te monteren. Inderdaad, met 34 graden buitentemperatuur, een brandende zon en 130 kilo hangend aan het zeil bleek het na anderhalf uur noeste arbeid eindelijk te lukken om het zeil over de buizen gespannen te krijgen. Toch maar een goed idee om nu in de zomer het nieuwe dakzeil te monteren want deze klus was in de winter nooit gelukt.
Terwijl Elmira en ik het bovendeel van de jeep renoveerden zat pappa gebogen over het aandrijvingsdeel. Ruslan, die alle eerdere revisieklussen had uitgevoerd, had zich verscholen in de bergen op de boerderij, hij wilde niet weer meehelpen. Daarom moest pappa nu zelf met een grote slijpsteen de door de warmte krom getrokken cilinderkop vlakken, de koppeling vernieuwen, de startmotor reviseren en een niewe accu plaatsen. Drie van de vier banden bleken lek, en de rem rechtsachter moest gereviseerd.
Inmiddels rijdt de jeep weer, alleen moet de werkplunjer van de koppeling nog vervangen, de cardanas naar de voorwielen gemonteerd, de regelaar van de dynamo werkt niet waardoor de accu overkookt en de rechter voordeur hangt scheef door een onzachte landing op een grote steen. Maar daar kunnen we niets van zeggen want de jeep was een paar jaar geleden een cadeau van Sapar toen hij met Gulnara trouwde en een gegeven paard mag je niet in de bek kijken zoals een Nederlands (en Russisch) spreekwoord luidt.
Een week geleden heeft fokbeer Boris een grote hap in mamma’s linker dijbeen gezet. Boris die toch al op de nominatie stond om geslacht te worden omdat hij zich de afgelopen maanden agressief gedroeg tegen zijn soortgenoten, is daarom enkele dagen geleden naar de worstenfabriek afgevoerd. In het been van mamma zit nu een gat met een diameter van een euro muntstuk en een diepte van zo’n 6 centimeter van een van de hoektanden van Boris. Elmira heeft dit vakkundig gedesinfecteerd met Betadine en vervolgens van een snelverband uit de uit Nijmegen overgebrachte noodhospitaalvoorraad voorzien. Met een tetanus spuit gehaald bij de polikliniek hier in het dorp huppelt mamma nu weer redelijk normaal rond.
We vervelen ons hier zeker niet, maar we hebben nog wel een paar vragen voor het thuisfront.
Allereerst hebben we geprobeerd om zelf zure haring te maken. Het resultaat bleek echter zo zuur dat de vullingen uit de kiezen sprongen. Daarom horen we graag op welke manier we haringen tot zure haringen kunnen omtoveren die smaken zoals bij de visboer die elke donderdag in Donkerbroek komt.
Bovendien hebben we de grind-zand-cement-water verhoudingen nodig van
- stampbeton
- gewapend beton
- metselspecie
- stucadoorspecie
Waarmee moeten we een keldermuur insmeren zodat deze waterdicht wordt?
Het probleem van de koeien synchronisatie is waarschijnlijk opgelost omdat hier het product Oestrophan te koop is uit Tsjechie. Aanvoer uit Nederland is daarom voorlopig niet nodig.
Voor het geval naar Kazachstan gebeld wordt: normaal bellen is erg duur. Het goedkoopst bellen gaat door 0900-1523 te bellen. Voer vervolgens het volledige telefoonnummer in gevolgd door een hekje, dus voor het mobiele nummer “007300431xxxx#”. Dit kost maar 15 eurocent per minuut. Normaal bellen naar een mobiel nummer kost meer dan een euro per minuut.
Groeten van Elmira, Lammert en de overige familieleden hier
