De geboorteakte
Een belangrijk document voor Nathalie is de geboorteakte. Deze moet in Wanovka opgemaakt worden door de burgerlijke stand. Gelukkig is dit dezelfde plek waar we indertijd ook onze huwelijksakte hebben laten opmaken. De basisdocumenten zijn daar al aanwezig. In het nieuwe paspoort van Elmira is de familienaam Bies vermeld, dus ook dat kan geen problemen opleveren. Elmira’s vader en moeder gaan mee. Haar vader kent de procedures en de mensen maar is Kazach, haar moeder is van origine Russin en heeft een goede beheersing van de Russische taal in geschrift. We willen alle documenten in het Russisch laten opmaken zodat dit later bij de vertaling naar het Nederlands minder problemen oplevert.
Zoals bij elke overheidsinstelling is het hier een hectische boel. Van een medewerkster achter een hekwerk krijgen we een formulier. Hierop moeten we zelf alle basisgegevens invullen, zoals onze persoonsgegevens, gegevens van de geboorte van Nathalie als datum, en plaats en de gewenste naam. Vervolgens gaan we met dit formulier naar het hoofd van de burgerlijke stand. Het invullen van formulieren blijkt voor mensen in Kazachstan altijd grote problemen op te leveren. Zo heb ik twee jaar terug Elmira al meerdere malen geholpen bij het invullen van formulieren voor ons huwelijk. Terwijl ik toen de Russische taal nog helemaal niet beheerste, bleek ik toch meer kijk te hebben op het invullen van formulieren. De structuur en type gegevens die hier moeten worden ingevuld zijn vergelijkbaar met die in Nederland, maar op de één of andere manier begrijpen de mensen het hier niet, of misschien zijn formulieren in onze Nederlandse maatschappij veel meer voorkomend waardoor we ongemerkt de structuur in ons wezen hebben opgepikt. Dit is de reden dat iedereen met een ingevuld formulier naar het afdelingshoofd moet. Hij controleert of er niet te grote fouten bij het invullen zijn gemaakt en plaatst vervolgens zijn handtekening voor accoord.
Na ongeveer drie kwartier zijn we in het bezit van de handtekening van het afdelingshoofd. De eerste hobbel is genomen. Nu kunnen we naar de ambtenaar van de burgerlijke stand in een volgend kantoortje om daadwerkelijk de akte te laten opmaken. De dame die de akte moet opmaken hebben we al eerder meegemaakt. Zij was ook de ambtenaar in het voorbereidingsstadium van ons huwelijk. Ze bekijkt alle documenten nauwgezet en vraagt ons even op de gang te wachten. Ze moet met haar superieur in Shymkent bellen om zeker te weten of inderdaad alle documenten correct zijn. Onze huwelijksakte was de eerste in dit rayon waarbij een buitenlander betrokken was en het zou mij niets verbazen wanneer Nathalie ook het eerste kind wordt dat door een buitenlandse vader hier wordt aangegeven. In Shymkent komt die situatie veel meer voor en heeft men er daardoor meer ervaring in. Na vijf minuten mogen we weer naar binnen.
De documenten blijken grotendeels in orde. Van mijn Nederlandse adres heb ik geen Russische vertaling, maar een medewerkster gaat samen met mijn schoonvader zoeken in het archief. Ten tijde van ons huwelijk zijn al mijn gegevens uit het Nederlandse geboorte- en persoonsregister naar het Russisch vertaald en deze documenten moeten hier in het archief liggen. Ondanks dat er zestig jaar archief ligt opgeslagen en men geen computer heeft voor de administratie is mijn volledige dossier binnen een kwartier boven water. Terwijl mijn schoonouders kreunen dat het maar moeizaam gaat ben ik tot nog toe heel tevreden. Het zal ongetwijfeld geen anderhalve maand duren zoals indertijd met ons huwelijk voordat de akte daadwerkelijk opgemaakt kan worden.
Bij het invullen van het register vraagt de dame naar mijn beroep. Dat is programmeur. En hoe ik mijn geld in Kazachstan verdien. Niet dus, ik geef het daar voornamelijk uit als investeerder; mijn grootste inkomstenbron is in Nederland. Ze kijkt vreemd op. Heb ik misschien een Kazachse bankrekening? Nee, alleen een Nederlandse. Waar komt dan in vredesnaam mijn geld vandaan? Uit de flappentap in Shymkent. Ze schudt haar hoofd en begrijpt er duidelijk niets van. Hoe kan het geld zomaar uit een machine in een muur komen? Uiteindelijk vult ze als beroep programmeur bij een Nederlandse private onderneming in, wat vrij aardig de lading dekt.
Dan blijkt er nog één hobbel te nemen. In Nederland zijn de termen Nederlands staatsburgerschap, Nederlandse nationaliteit, en houder van een Nederlands paspoort zo ongeveer synoniem, maar in de landen van de voormalige Sovjet Unie wordt hier een groot onderscheid in gemaakt. Kazachstan kan met recht een multi-culturele samenleving genoemd worden met de vele bevolkingsgroepen die hier zijn. Van elke bevolkingsgroep staat de nationaliteit in het paspoort vermeld. Zo is mijn schoonmoeder Kazachs staatsburger, maar ze is Russin van nationaliteit. Wij willen graag dat Nathalie Kazachs staatsburger wordt, maar met de Nederlandse nationaliteit. Dat kan, maar dan moet wel één van de ouders de Nederlandse nationaliteit hebben. In de afschriften van de Nederlandse gemeentelijke basisadministratie zoals die hier in het archief liggen is wel mijn land van geboorte vermeld, en mijn staatsburgerschap, maar is niet expliciet mijn nationaliteit genoemd. Die staat wel met zoveel woorden in mijn paspoort, maar daarvan is nooit een beedigde vertaling gemaakt. We moeten dus naar Shymkent om daar een beedigde en door een notaris geaccordeerde vertaling van mijn paspoort te laten opmaken.
Het is bijna middag en we besluiten eerst naar de markt te gaan om produkten in te kopen. Vervolgens eten we in een restaurantje waarna we de reis naar Shymkent aanvangen. Vanaf Wanovka een dik uur rijden. Een mooie gelegenheid om straks ook nog even Nathalie te zien.
Bij een notariskantoor in Shymkent dicht bij het bureau van justitie van de oblast vragen we waar we ons paspoort kunnen laten vertalen. Bij dit bureau van justitie worden alle buitenlandse speciale gevallen behandeld dus de kans is groot dat de notaris die ernaast zijn kantoor houdt met dit soort situaties op de hoogte is. De secretaresse is zeer vriendelijk en legt ons uit waar we een vertaalbureau kunnen vinden. Het is niet ver van het restaurant waar we twee jaar geleden onze bruiloft hebben gehouden en toevalligerwijze in hetzelfde gebouw waar ook het projectbureau gevestigd is dat de bouwtekeningen voor ons hotel gemaakt heeft.
De dame die de vertaling uitvoert is zeer behulpzaam. Ze kruipt achter haar computer—een 12 MHz AT met groen beeldscherm zoals ze twintig jaar geleden in Nederland verkocht werden—en begint te typen. Tien minuten later rolt de vertaling uit de printer. Handtekening erop, stempel en op naar de notaris. De notaris hier in Shymkent blijkt uiterst efficient. Binnen vijf minuten is het document geaccordeerd en van de benodigde extra stempels voorzien. Gezamelijke kosten van de vertaalster en notaris: 350 Tenge, ofwel twee euro. Daar willen ze in Nederland de telefoon nog niet voor aannemen. Ik begrijp nu ook waarom de vertaalster nog nooit een nieuwe computer heeft kunnen kopen.
Het is te laat om nu nog terug te gaan naar Wanovka voor het opmaken van de documenten. We kopen voor Elmira een paar bananen en melk om aan te sterken en gaan naar de kliniek. Alles gaat daar naar wens. Haar neus problemen zijn volledig verholpen en Nathalie slaapt dat het een lust is—behalve als ze honger heeft—en moeder en dochter mogen morgen om twee uur in de middag naar huis. Het zal vannacht waarschijnlijk mijn laatste goede nachtrust worden.
