In Nederland worden veel tweedehands kleren ingezameld. Veel mensen weten niet wat er daarna met die kleren gebeurt. Veel van de ingezamelde kledingstukken verdwijnen in de handel. Kazachstan is een belangrijke afnemer van tweedehands kleren. In bijna elk dorp van enige omvang is wel een winkel te vinden waar die kleren worden verkocht, ook in Wanovka op zo’n 20 minuten afstand van Zhabagly. De kleren worden daar per gewicht verkocht, uit mijn hoofd ongeveer 2 euro per kilo.
Elmira is vanochtend met Ruslan wezen shoppen bij de tweedehands zaak. Zelf heeft ze voor 6000 Tenge gekocht (bijna 40 euro) en Ruslan voor 14000 Tenge (85 euro). De bedragen zijn zo hoog, omdat er ook een bergschoenen bij zitten voor een aantal familieleden. Gerenommeerde schoenen—vaak in bijna nieuw staat—worden in de tweedehands winkel voor een appel en een ei verkocht. Stappers waar je hier enkele honderden euro’s voor betaalt gaan daar voor maximaal 10 euro per paar van de hand.
Vanochtend is Elmira met Nathalie naar het ziekenhuis geweest voor een inenting tegen tuberculose. In Nederland komt tuberculose nauwelijks voor en worden alleen personen uit risicogroepen preventief ingeënt. In Kazachstan is het een veel voorkomende ziekte waardoor het BCG vaccin tot het standaard vaccinatieprogramma aldaar behoort. Nou ja, standaard vaccinatieprogramma is een groot woord. Het BCG vaccin wordt daar door de regering gedistribueerd in ampullen waarmee 20 kinderen kunnen worden gevaccineerd. Dus eerst moet gewacht worden tot er 20 kinderen zijn die voor het vaccin in aanmerking komen alvorens men daar tot vaccinatie over gaat. Omdat bovendien veel ouders op het platteland niet over eigen vervoer beschikken blijven veel kinderen hierdoor ongevaccineerd. Gelukkig is vervoer voor ons geen probleem en dus heeft Nathalie vandaag deze belangrijke inenting gekregen.
Een paar maand geleden hebben we een nieuwe stofzuiger gekocht ter vervanging van een oude Sovjet straaljager. Het is toen een Philips geworden. Misschien wel chauvinistisch, maar hij werkt prima. Het is een model waarin papieren zakken moeten, maar speciaal voor dit soort landen levert Philips de stofzuigers met een stoffen zak die uitgeklopt en hergebruikt kan worden. Dat speelt in op de cultuur hier dat er niets weggegooid wordt.
Gisteren tijdens ons telefoneren vroeg Elmira of ik uit Nederland niet een paar pakken stofzuigerzakken kon meenemen. Die stoffen zak was misschien wel een stap vooruit voor Kazachen die tot nu toe altijd de vloer met een natte doek gedweild hadden, maar er zitten zulke grote gaten in dat het stof er aan de achterkant haast net zo snel weer uit gaat als het er aan de voorkant ingezogen wordt. Misschien worden wij wel het eerste gezin in Kazachstan dat wegwerpzakken in de stofzuiger gebruikt. Wat een verspilling.
