Lammert's Weblog

Zodra je vanaf de snelweg Almaty-Shymkent naar het noorden rijdt kom je in het steppe gebied. Bomen zijn hier niet meer, alleen eindeloze glooiende hellingen. De paar mensen die hier nog wonen houden alleen schapen en ezels. Voor koeien is het klimaat hier te warm en droog. Dat ook de ezels wel eens een koel plekje willen toont deze foto. De bushalte wordt bij gebrek aan wachtende passagiers dankbaar gebruikt om bescherming te zoeken tegen de zon.

Ik ga vandaag alleen naar Shymkent. De documenten van de geboorte worden vandaag opgemaakt en de dame die dat doet is alleen ‘s ochtends in de kliniek aanwezig. Het is dus zaak vroeg te vertrekken uit Zhabagly. Tegen negenen heb ik de auto gestart en ben ik onderweg.

Het geboortedocument van Nathalie kost weinig tijd. Het is een standaard document waarin is vermeld wanneer Nathalie is geboren, het gewicht en de lengte en de gegevens van de moeder en de kliniek. Morgen komt het grote feest wanneer met dit document de geboorteakte bij de burgerlijke stand moet worden opgemaakt. Daar moet ook worden vermeld dat ik de Nederlandse vader ben, dus dat zal wel wat meer hoofdbrekens kosten.

Met Elmira en Nathalie gaat alles goed. Door het beetje vruchtwater dat is achter gebleven ademt Nathalie aan één kant wat moeilijk door haar neus. Daardoor is het geven van borstvoeding aan de rechterkant wat gemakkelijker dan links, ze kan rechts wat gemakkelijker lucht krijgen als ze aan het eten is. Door de zuster en de kinderarts wordt de neus nu periodiek schoongemaakt en Nathalie knapt zichtbaar op.

Mamma Elmira is dolblij dat ze in deze privékliniek ligt. Ze kent de bizarre verhalen van haar zussen—Gulnara heeft januari vorig jaar Bigsultan het leven geschonken in het ziekenhuis in Wanovka en daar werd in die periode uit zuinigheid zelfs de kachel niet gestookt—en er is hier uitgebreid aandacht voor zowel haarzelf als de kleine.

Ik neem de kleine nog even in mijn armen. Het maakt haar duidelijk niets uit of ze in de armen van mamma of pappa ligt. Ze slaapt dat het een lieve lust is. Dat zal wel niet altijd zo blijven denk ik. Over een paar maanden begint het actieve leventje van dit jongste familielid.

Op mijn weg naar huis neem ik een toeristische route door het stadje Karabulak en dan verder naar het noorden door het glooiende terrein richting het Karatau gebergte. Even de zinnen verzetten en als toerist genieten van de eindeloze omgeving.

Nathalie is vandaag één dag oud. Elmira’s ouders die nu voor de vierde keer opa en oma geworden zijn willen graag de kleine te zien. Daarom vertrekken we met zijn drieen naar Shymkent.

Elmira is de bevalling grotendeels teboven. Zitten gaat nog niet erg gemakkelijk, maar dat is niet verwonderlijk. Lopen en staan gaan prima, of liggen op de bank met het hoofd tegen de kersverse pappa.

Na de bevalling blijkt het vruchtwater niet volledig uit de longen verwijderd te zijn. Hierdoor loopt Nathalie’s neus af en toe vol en heeft ze tijdens het drinken soms wat moeite om tegelijkertijd door de neus te ademen. De kinderarts heeft vanochtend het overtollige vocht weggehaald. Periodiek controleert de zuster nu of er geen nieuw vocht bij komt en haalt dat zonodig weg.

Nathalie zelf blijkt een goede slaper. Als ze geen honger heeft ligt ze lekker te pitten. Hopen dat dat zo blijft, kunnen pappa en mamma straks nog een beetje genieten van hun zo broodnodige nachtrust.

Kazachstan is op dit moment koploper van de GOS landen in het aantrekken van risicodragend kapitaal vanuit het buitenland. Belangrijke reden daarvoor is, dat Kazachstan veel wetten uit de Sovjet tijd aanzienlijk heeft aangepast, of volledig vervangen. Met name wetten op het gebied van bezit zijn aangepast om het mogelijk te maken dat zowel Kazachen als buitenlanders onroerende goederen kunnen kopen zonder de vrees dat die later door de staat weer kunnen worden ingepikt.

Eén van die wetten is de wet op het grondbezit. Vroeger mocht een privépersoon niet meer dan 25 are (2500 m²) bezitten. Dat heeft soms tot kromme situaties geleid. Het bouwterrein waar ons huis op gaat verschijnen is in de praktijk 40 bij 80 meter, dus 32 are. Bij het kadaster is het echter vastgelegd als 25 are zodat het in de communistische tijd binnen de normen viel. Dit terrein, en vele andere moeten daardoor opnieuw worden ingemeten en met de nieuwe afmetingen bij het kadaster geregistreerd omdat de administratieve gegevens niet overeenkomen met de werkelijkheid.

Mijn schoonvader heeft ongeveer acht jaar geleden 63 hectare grond gekocht aan de rand van het Aksu-Zhabagly natuurreservaat. Hij heeft er indertijd veel werk van gemaakt om alle documenten bij het kadaster in orde te krijgen.

Twee jaar geleden is vanuit de VS een groot bedrag aan het natuurreservaat gegeven voor het opwaarderen van het natuurbeheer. Dit geld is besteed aan renovatie van het hoofdkantoor, nieuwe jeeps, een vrachtwagen, tractoren en onderzoeksmateriaal zoals fototoestellen, kijkers etc. Onderdeel van dit project was ook de bouw van een aantal nieuwe wachtposten bij de ingangen van het reservaat. Eén van die gebouwen is indertijd op grond van mijn schoonvader gebouwd.

Het natuurreservaat was bij de bouw van de wachtpost uitgegaan van de grenzen van het natuurreservaat zoals ze zelf vonden waar die grenzen lagen. Een mooi vlak stuk grasland was de ideale plek van de nieuwe wachtpost en eromheen werd een stuk van één hectare grond als natuurgebied gebombardeerd.

Twee jaar heeft de juridische strijd geduurd, maar vandaag was de uitslag. Ondanks dat het natuurreservaat een rijksinstituut is dat rechtstreeks onder het ministerie in Astana valt en zelfs een UNESCO nominatie heeft moet ze de grenzen zoals die bij het kadaster zijn vastgelegd respecteren. De wachtpost is nu bestempeld als illegaal gebouwd, en het eigendomsrecht van het terrein ligt bij mijn schoonvader. Het natuurreservaat hield altijd gemakshalve de rivier Dzjetemsai aan als grens van het reservaat. Nu is definitief geoordeeld dat deze rivier, inclusief een groot deel van de oevers aan mijn schoonvader toebehoren.

Deze uitspraak toont, dat de wetten in Kazachstan niet alleen papieren wetten zijn, maar ook daadwerkelijk functioneren. Een staatsorgaan kan niet meer zoals vroeger zelf bepalen wat goed en niet goed is, een simpele boer die toevallig zijn papierwerk goed gedaan heeft kan een 80 jaar bestaand staatsinstituut bakzeil laten halen. Vrouwe Justitia oordeelt geblindoekt, ook hier in Kazachstan.

Wacht even, laat ik bij het begin beginnen. De nacht heeft Elmira in Zhabagly doorgebracht, omdat het onduidelijk was wanneer de bevalling daadwerkelijk zou beginnen. De eerste wee diende zich aan rond half tien. Tijd om naar Shymkent af te reizen want het kost toch twee uur om daar te komen. Hoewel we ons wel hadden voorbereid op een bevalling onderweg—en de benodigde spullen de laatste tijd altijd in de auto meenamen—zou het toch beter zijn om Knufsik in een wat professionelere omgeving ter wereld te brengen.

Onderweg neemt de frequentie van de weeën langzaam toe en verliest Elmira het eerste vruchtwater. Het kan nooit lang meer duren. Waarschijnlijk komen we tegemoet aan de wens van de gynaecoloog om het geen nachtbevalling te laten worden, zij wilde ook wel eens een goede nachtrust.

De omstandigheden in Shymkent zijn ronduit goed te noemen. Door de regenbuien de afgelopen dagen is het er behoorlijk afgekoeld, niet meer dan een graad of 24. Nu schijnt de zon. Knufsik heeft duidelijk redenen gehad nog een dagje te wachten in mamma’s buik.

De gynaecoloog schat dat het zo rond vier uur in de middag echt serieus gaat worden. Ik ga daarom nog snel even de stad in om wat te eten en een opwaardeerkaart voor Elmira’s mobiele telefoon te kopen zodat we elkaar na de bevalling zoveel kunnen bellen als we willen. Rond kwart over twee belt Elimra me op. Of ik snel terug wil komen, want de weeën worden nu sterker.

Ik was niet ver van de kliniek, dus binnen een paar minuten ben ik terug, dicht bij Elmira. Het ter wereld brengen van een kind blijkt geen lolletje te zijn. Terwijl ik—als derde echtgenoot ooit in deze kliniek—Elmira’s leed probeer te verlichten door haar rug te masseren en met haar de gang op en neer te lopen wordt de verloskamer in gereedheid gebracht. Uiteindelijk tegen zessen is Knufsik zover gezakt dat de daadwerkelijke bevalling kan beginnen.

De Sovjet Unie is traditioneel altijd het land geweest met de meeste artsen per hoofd van de bevolking. Dit, tezamen met de relatief lage lonen in Kazachstan, zorgt ervoor dat er een hele horde hulptroepen is komen opdraven. Niet alleen de gynaecoloog is bij de bevalling, maar ook een verlosassistente, een kinderarts met haar eigen assistente en een anesthesist voor het geval het op een keizersnede mocht uitlopen. En dan natuurlijk de aanstaande pappa als emotionele steun. Maar een groot deel van het werk moet Elmira toch alleen doen.

Half zeven (half drie in de middag Nederlandse tijd) is het moment daar. Het hoofdje komt tevoorschijn en niet lang daarna is ons eerste kind geboren.

Nathalie Bies Lammertovna heet ze vanaf nu.
Bij de geboorte 3400 gram en 53 cm.

Om kwart voor negen word ik wakker gemaakt. De auto moet verplaatst van de dochter des huizes moet naar haar werk en ze kan er niet langs. Nadat ik de auto langs de kant van de weg geparkeerd heb bel ik Elmira. Nee, er zijn nog geen tekenen van een naderende bevalling. De gynaecoloog wil het nog even aanzien maar wanneer er geen verandering komt kan ze vandaag weer naar huis.

Het ontbijt is Kazachs: brood met één of andere ingemaakte vruchtencompote en thee. De tijd dood ik met het kijken naar in het Russisch nagesynchroniseerde Woody Woodpecker filmpjes op televisie. Om half elf belt Elmira weer. De toestand is stabiel, ze kan naar huis tot Knufsik zich daadwerkelijk aandient. Wordt het dan toch niet een bevalling op vrijdag de 13^e?

De reis naar het ziekenhuis is nog een hele toer. We hebben geslapen in een huis in het noordwesten van de stad, terwijl Elmira in een ziekenhuis in het oostelijke deel verblijft. Op zich geen probleem, maar na vijf minuten blijkt de centrale weg door de stad door de politie hermetisch afgesloten te zijn. Alle auto’s worden door smalle parallel weggetjes geperst wat tot behoorlijke opstoppingen leidt. Later blijkt dit te zijn omdat een minister een bouwproject in de stad bezoekt. Zoveel heisa maakt men in Nederland niet als een minister ergens op werkbezoek gaat.

Uiteindelijk lukt het ons na meer dan een half uur Centraal Aziatische rijstijl om de kliniek te bereiken. Elmira is zichtbaar opgelucht dat ze even terug naar huis kan.

Af en toe kom je dingen tegen hier in Kazachstan die je wel op de foto móét zetten. In Kazachstan zijn eigenlijk maar een paar dingen belangrijk, de televisie en de auto. Auto’s worden daarom op de vreemdste manieren uitgedost. Deze BMW op leeftijd kwamen we tegen in Shymkent.

De spoiler is met PUR schuim op de achterklep geplakt. Normaal wordt dat spul alleen gebruikt als isolatiemateriaal. Het is natuurlijk een methode om je spoiler vast te zetten, maar zeker niet een alledaagse.

Kazachstan kent een landklimaat. Dat maakt het weer hier zeer voorspelbaar en meteorologen werkloos. De periode van maart tot eind mei is het regenseizoen. In deze periode valt een groot deel van de neerslag voor het hele jaar, daarna blijft het zes maanden bijna volledig droog.

Hoewel de lente traditioneel het regenseizoen is, is het de meeste dagen zonnig. De neerslag die er valt is in hevige buien die vaak niet langer dan een half uur tot een uur duren, maar waarbij in korte tijd wel heel veel water uit de wolken loskomt. Vandaag was zo’n dag. In Shymkent viel in 20 minuten tijd zoveel water dat de afwateringsgoten langs de kant van de weg—die toch een halve meter breed en een halve meter diep zijn—het hemelwater niet meer konden verwerken. Het resultaat: blank staande straten en verbijsterde voetgangers die in weinig anders gekleed dan een T-shirt volledig nat werden geregend.

Op de boerderij van mijn schoonouders was de bui minder onschuldig. Er vielen hagelstenen met een doorsnede van anderhalve centimeter. Bovendien sloeg de bliksem in in de bovengrondse elektrische leidingen waardoor de transformator van het schapenscheerapparaat waarschijnlijk kapot gegaan is. De overige elektrische apparatuur was al uit voorzorg afgeschakeld. Definitief kan de schade nog niet beoordeeld worden want de stroomvoorziening naar de boerderij is na de blikseminslag uitgevallen.