Door de rode poort
Elmira zegt altijd dat ik geen auto nodig heb maar een bulldozer. Daar zit wel een kern van waarheid in. In Nederland was ik in het weekend vaak met mijn auto op pad om nieuwe wegen en bestemmingen te ontdekken, in Kazachstan is dat niet anders. Het enige verschil is de gesteldheid van de wegen. Zodra je van de centrale wegen afgaat is een bulldozer inderdaad vaak gemakkelijker dan een reguliere auto.
Ik heb de beschikking over enkele topografische kaarten van het gebied waar ik woon. Weliswaar zijn de meesten vrij oud—voor het laatst bijgewerkt in de jaren tachtig in de communistische tijd—maar in dit deel van de wereld gaan veranderingen niet zo snel, dus geven ze in het algemeen nog een aardig beeld van de werkelijkheid. Alleen de situatie rond grote steden zoals Shymkent is in de afgelopen twintig jaar ingrijpend veranderd.
Al een tijdje intrigeerde mij een zandweggetje dat was ingetekend door het Karataugebergte ten noorden van Zhabagly. Dit zandpad zou volgens de kaart het gebergte van west naar oost doorkruisen en halverwege de pas Krasne Varota passeren. Voor de mensen die geen Russisch kennen, Krasne Varota betekent Rode Poort.
Het is niet gebruikelijk in Kazachstan dat passen een naam hebben die op een topografische kaart wordt vermeld. Zeker niet wanneer het een pas in een onbelangrijk zandpad betreft. Voldoende aanleiding dus om met de auto vandaag het zandpad af te rijden om te kijken waar deze speciale naam vandaan zou kunnen komen.
Met Elmira en Nathalie achterin zijn we met zijn drieën vandaag het zandpad afgereden. Het eerste stuk van de weg bleek wonderwel vlak. Veel bandensporen wat een teken is van veelvuldig gebruik. Na ongeveer een minuut of twintig rustig rijden en om ons heen fotograferen bereikten we het punt waar het pad steiler omhoog ging. Bovenaan werd al vrij snel duidelijk waarom deze plek de rode poort genoemd wordt. In de top was de weg zo’n vijf meter diep uitgehakt in het rode gesteente, met twee rode wanden langs het pad tot gevolg. Achter de poort daalde het pad scherp naar het dal van de Kulan rivier en vervolgde zichtbaar verder de weg door de Karatau.
We besloten het pad verder te vervolgen. Volgens de kaart zou het mogelijk moeten zijn door te rijden over het pad tot aan de oostzijde van het Karataugebergte. Een ritje van zo’n dertig kilometer. De Kulan rivier bleek geen groot obstakel. Het riviertje heeft ongetwijfeld zijn begin niet ver van de rode poort pas, want er stond nauwelijks 10 centimeter water, een peuleschil voor onze verhoogde Lada.
Het pad werd allengs slechter en minder bereden. Een terreinwagen was misschien beter in zijn element geweest dan onze sedan, want op sommige stukken schuurde vooral onze naar achter overstekende bagageruimte af en toe over de stenige bodem. Ook de achteras kreeg af en toe een tikje mee, maar die is gelukkig volgens Russische traditie lomp en zwaar uitgevoerd en kan een stootje hebben. En reserveonderdelen zijn hier niet zo duur dat het een dure opgave is om af en toe een paar delen van de ophanging te vervangen.
Na een uurtje tuffen, slalommen en af en toe beekjes oversteken bereikten we de oostkant van de Karatau. In de late avondzon hadden we een schitterend uitzicht over het vlakke land erachter. In de verte konden we een dorpje ontwaren dat volgens de kaart Chokpak moest zijn. Het dorpje bleek toen we dichterbij kwamen volledig uitgestorven. Let wel, dit dorp moet niet verward worden met het Chokpak vogelringstation dat in de Chokpak pas zo’n 15 kilometer zuidelijker ligt.
Over de langzaam beter wordende zandweg reden we terug naar de centrale weg van Almaty naar Shymkent. Vlak voor donker waren we uiteindelijk thuis.
We kunnen nu weer een route toevoegen aan de interessante routes die we voor onze gasten hebben wanneer ze een keer een dagje met eigen vervoer op stap willen. Voor een luxe wagen als onze Lada is de route geen aanrader. Zonder veel stuurmanskunst is het geen weg waar je zonder problemen overheen komt voornamelijk vanwege de vele korte steile hellingen en stenen, maar voor mensen met een terreinwagen is het een prima traject.
