Lammert's Weblog

Voor de bouw van ons huis is het de bedoeling grotendeels gebruik te maken van drie soorten bouwmaterialen, gewapend beton voor de constructie, gespoten polyurethaanschuim voor de isolatie en verzinkt staal voor de omheining. Voor alle drie de producten had ik tot nu toe geen goede leverancier gevonden. Beton is een product dat iedereen hier in Kazachstan kent, maar de kwaliteit laat veel te wensen over. Het zand is van slechte kwaliteit, het cementgehalte te laag en het watergehalte te hoog zodat het “lekker vloeibaar” wordt. Resultaat is dat betonnen constructies al na een paar jaar opgelapt moeten worden omdat er brokken vanaf vallen. Gespoten polyurethaan is in de landen van de voormalige Sovjet Unie een bekend verschijnsel. Het wordt gebruikt om de heetwaterleidingen van blok- en stadsverwarmingsystemen te isoleren. Het heeft isolatieeigenschappen die superieur zijn aan die van andere isolatiematerialen zoals glaswol en polystyreenschuim, maar ook daar heb ik tot nu toe geen leverancier van kunnen vinden. De enige verzinkerij die ik heb kunnen ontdekken zit in de buurt van de stad Karaganda, zo’n 1500 kilometer vanaf Zhabagly. Een beetje ver om met ons hekwerk heen en weer te rijden om het te laten verzinken.

Vanochtend was ik op internet via Google weer eens aan het zoeken naar potentiële leveranciers, en bij toeval stuitte ik op de website van ElectroKhimZashcita, een onderaannemer voor energiewerken. Hun Russischtalige site is voor de gemiddelde bezoeker van mijn weblog waarschijnlijk een beetje lastig te volgen, maar de Engelstalige pagina die ik in een business directory vond laat weinig te wensen over. Polyurethaan isolatie, corrosiebescherming en bouwen in monolitisch beton behoren tot hun kernactiviteiten. En wat mooier is, ze hebben vestigingen in geheel Kazachstan, maar hun hoofdkantoor en kernpunt van de activiteiten bevindt zich uitgerekend in Shymkent. Elmira heeft er daarom vanochtend direct maar een telefoontje aan gewaagd. Hun diensten lijken zeer flexibel te zijn. Beton op bestelling geleverd in elke gewenste betonklasse en bovendien hebben ze allerhande interessante soorten bouwmaterialen in het assortiment zoals gebakken bakstenen en dakpannen. We waren van harte uitgenodigd om ons bouwplan met hun te bespreken.

Wanneer de weg naar Shymkent weer een beetje redelijk wordt zal dat ongetwijfeld één van onze eerste bestemmingen zijn.

Speciaal voor de lange winteravonden hier een nieuwe opgave van “Zoek de verschillen”. De foto’s stammen van 8 mei 2006, toen één van de postpakketten die ik uit Nederland had opgestuurd in Zhabagly aankwam. Het is een allegaartje wat uit de doos gekomen is, maar wat zijn de verschillen tussen de eerste en tweede foto? Je kunt de gevonden verschillen weer als commentaar bij dit bericht kwijt.

Verlenging van een visum in Kazachstan is redelijk gemakkelijk. Op het registratieformulier bij het paspoort wordt een stempel gezet, een handtekening en de datum van verlenging en het is klaar. Nu klinkt dat eenvoudig, maar in Kazachstan zitten altijd wel ergens haken en ogen aan. Ten eerste kun je niet elk visum meer verlengen maar alleen een privaat visum, oftewel een tsjastnaja pajezka. Dat is geen probleem, zo’n visum heb ik. Maar bovendien moeten er leges betaald worden. Voor drie maanden is dat een bedrag van 1092 Tenge, omgerekend EUR 6,50. Leges kunnen echter niet op het politiebureau betaald worden maar moeten bij de bank worden gestort op een speciale rekening. Op die manier wordt de corruptie bestreden. Bovendien moeten we voor de verblijfsvergunning nog een keer naar mijn bank waar mijn geld staat om een verklaring te krijgen dat ik sinds december het geld daar niet stiekum vandaan heb gehaald. En het aanvragen van die verklaring en het storten van de leges moet uitgerekend bij twee verschillende banken.

Banken zijn niet de meest efficiente zakelijke dienstverleners in Kazachstan. Dit komt grotendeels omdat praktisch alle handelingen aan de balie moeten worden uitgevoerd. Giraal per overschrijvingskaart of via internet financiële handelingen uitvoeren is er hier nog niet bij. Bovendien moet iedereen zich elke keer legitimeren en zijn sofinummer laten zien dus erg vlot gaat dat allemaal niet.

We beginnen met de verklaring van mijn vermogen. Het restaurant waar wij tussen de middag meestal eten is vlakbij het filiaal van Kazkommertzbank waar ik mijn rekening heb lopen. We kennen inmiddels de weg en we hoeven niet meer zoveel te zoeken. Bovendien blijken door het slechte weer de wachtrijen behoorlijk korter dan normaal. Op de begane grond halen we een actueel afschrift van mijn rekening en op de tweede verdieping tikt de directiesecretaresse de verklaring. Handtekening van de bankdirecteur en stempel van het hoofd van de boekhouding en we kunnen weer naar buiten.

Nu nog naar een filiaal van de Halyk bank om de leges te stoppen. Halyk bank, of narodniki bank, vertaald volksbank, is één van de oudste, of misschien wel de oudste bank van Kazachstan met zo’n 80 jaar historie. Waarschijnlijk daarom, en omdat ook in de kleinere plaatsen filialen van deze bank aanwezig zijn is dit de gebruikelijke bank waar leges voor allerhande overheidsdiensten moeten worden betaald.

Het type klant is ook duidelijk anders dan bij Kazkommertzbank. Waar de laatste zich met name richt op bedrijven en de rijkere Kazachstaan is Halyk bank de bank voor iedereen. De filialen zijn wat rommeliger en de wachtrijen langer. Het personeel is echter vrij efficiënt en in tegenstelling van Kazkommerzbank waar bijna iedere medewerker pas vorige week van school gekomen lijkt te zijn zitten hier achter de balies oudere dames met jarenlange ervaring. De bewoordingen tegen de klanten zijn vaak wat minder vriendelijk, maar de afhandeling gaat wel sneller, het is maar wat je wilt. De bank vangt provisie van elke leges betaling die hier wordt verricht, en voor onze visumaanvraag blijkt dat meer dan 1000 Tenge te zijn. Het bedrag wordt met andere woorden verdubbeld.

Rond een uur of vijf zijn we klaar met de bankaire handelingen en kunnen we terug naar het politiebureau. We hebben voor de pauze het papierwerk al verricht en het afdelingshoofd heeft de aanvraag toen al goedgekeurd, dus we hoeven alleen nog maar het stempeltje, handtekening en verlengingsdatum op mijn registratieformulier.

De ambtenaar achter de balie probeert zijn gebruikelijke spelletje. “Oh, dat wordt pas dinsdag voor dat klaar is”, vertelt hij. Tot die tijd mag ik niet de deur uit want zonder paspoort en visum mag ik niet de weg op. Een paar andere wachtenden kijken verschrikt op. Ook zij hebben te horen gekregen dat hun documenten pas begin volgende week klaar zijn. Wij hebben echter vaker met dit bijltje gehakt en met een lichte glimlach ga ik zitten. Elmira brengt in de tussentijd de bankdocumenten naar het juiste kantoortje.

De ambtenaar krijgt door dat zijn spelletje weinig uithaalt, staat op en zegt: “Ach wacht, ik zal proberen of ik het vandaag nog voor elkaar krijg”. Hij komt van achter de balie op mij toelopen en geeft mij een hand. “Jij bent een goede”, zegt hij. “De meesten schieten volledig in de stress als ze horen dat ze later moeten terugkomen, jij bent één van de weinigen die er rustig onder blijft”. Ach wat wil je, ik ben onderhand in zoveel oeloeboeloe landen geweest met allerhande soorten van immigratiefunctionarissen dat een dergelijk grapje bij mij de bloeddruk echt niet meer omhoog krijgt. Na een kwartiertje is de verlenging een feit. Ik mag in ieder geval blijven tot half april, in afwachting van mijn verblijfsvergunning.

Wie dacht dat ijspegels altijd naar beneden groeiden heeft het mis. Wind kan er voor zorgen dat ze in de meest vreemde vormen gaan hangen, zoals deze serie die van ons dak hangt.

Op de dag van mijn vertrek uit Nederland in december heb ik een doos met spullen bij het postkantoor afgeleverd. Deze doos is vandaag aangekomen in Wanovka en het postkantoor belde of wij hem wilden afhalen. Eenmaal thuis maakt Elmira hem snel open om te zien wat er allemaal inzit. Onder andere enkele Sinterklaascadeaus die Sinterklaas voor haar en Nathalie in Nederland heeft afgeleverd en de gebruikelijke serie soep en maaltijdmixen.

Ik pak mijn dozen net zo in als de gemiddelde Kazach dat doet, met ongeveer 100 meter breed plakband om het karton te verstevigen en om regen en sneeuw geen kans te geven. Want de afhandeling van dergelijke zware pakketten gebeurt in Kazachstan niet overal met evenveel takt en beleid en dozen komen vaak meer rond, dan vierkant aan.

Het weer was gisteren en vandaag slecht. Sneeuwprut, gladde wegen en niet het weer om er op uit te gaan. Na een telefoontje met Shymkent bleek echter dat mijn dossier voor de aanvraag van de verblijfsvergunning nog steeds niet is aangekomen. Om mijn visum te kunnen verlengen zit er daarom niets anders op om naar Wanovka te rijden en te kijken of we het proces op het politiebureau daar wat kunnen bespoedigen. We rijden via Tjulkebas omdat de directe weg door de dwars erop staande wind continu dichtsneeuwt. Rond elven komen we bij het politiebureau aan. Het hoofd van de immigratieafdeling loopt net de deur uit met de mededeling dat hij binnen vijf minuten weer terug is. Nou, die vijf minuten kennen we onderhand wel in Kazachstan. We zijn echter geduldig en na een dik uur komt hij weer terug. Mijn dossier blijkt inmiddels aangevuld te zijn met de benodigde verklaring, maar alles ligt nog wel in Wanovka. Om één en ander wat te versnellen bieden wij aan voor vervoer naar Shymkent te zorgen. Omdat er nog meer documenten naar Shymkent moeten wordt dit voorstel met beide handen aangegrepen. Een jonge medewerkster van de afdeling wordt gecharterd om met ons mee te gaan en in een half uurtje worden alle overige documenten die naar Shymkent moeten bij elkaar verzameld. Tegen enen rijden wij over de spekgladde weg naar Shymkent.

Het is het type weer dat je liever thuis blijft wanneer je niet echt weg moet, en dat had het konvooi Turkse vrachtwagens bij de helling van Karnilovka ook beter kunnen doen. Zo’n vijf kilometer na de plaats Karnilovka ligt een bocht met daarna een vrij steile helling omhoog. Voorbij de top gaat het praktisch even steil weer naar beneden. Bovenop de top staan een viertal vrachtwagens in slagorde te wachten. Dat is meestal geen goed teken, dan is de helling erna waarschijnlijk moeilijk begaanbaar of versperd.

Wij kunnen ons nog net links van de vrachtwagens een weg banen en voorzichtig rijden we door om te kijken wat er op de helling aan de andere kant gebeurd is. Een kolonne Turkse trucks met opleggers staat in vreemde wanorde over de weg verspreid. Sommige trucks zijn zijdelings van de weg geschoven. Anderen—meest de trucks met sneeuwkettingen—hebben hun wagen nog redelijk recht op de weg geparkeerd. Een geschaarde Kazachstaanse Kamaz vrachtwagen probeert omhoog zich weer recht te trekken wat een zinloze bezigheid lijkt te zijn op de gladde weg. Even verderop staan chauffeurs met scheppen zand uit de berm op de weg de gooien in de hoop enige grip te krijgen voor hun wagens. Op onze spijkerbanden rijden we met een rustig gangetje tussen de chaos door. Een tweede Kamaz met op sleeptouw een bus is even verderop ook in de berm beland. Een klein model bulldozer probeert beiden weer uit de berm te trekken maar dat lijkt een hopeloze zaak. Afgezien van de schuifpartijen lijken er geen onderlinge aanrijdingen geweest te zijn of verwondingen. De politie is in geen velden of wegen te bekennen. Dat laatste is natuurlijk niet waar, wij hebben er eentje op de achterbank zitten, maar verkeer lijkt niet haar verantwoordelijkheid te zijn en het opnieuw van een kleurtje voorzien van haar lippen blijkt meer aandacht te vragen dan de verkeerschaos om ons heen.

Gelukkig is nergens de weg volledig versperd en we kunnen verder naar Shymkent. Om drie uur komen we daar aan. We hebben er meer dan twee keer zoveel tijd voor nodig gehad als normaal. De documenten worden ingeleverd. Vanuit Shymkent moet er nog wat papierwerk bij en we krijgen de verzekering dat we vrijdag langs kunnen komen voor de verlenging van het visum. Deze keer geloven we het. Met de Russische dame die dit meldt hebben we al veel contact gehad en zij lijkt geen last te hebben van al te negatieve Kazachse gewoontes.

Wie denkt dat na het inleveren van de documenten voor de aanvraag van mijn verblijfsvergunning er rustig gewacht kan worden op de uitslag vergist zich. We hebben vlak voor het einde van 2006 de documenten ingeleverd bij de immigratiepolitie van ons rayon in Wanovka. De documenten waren toen al voorzien van een begeleidend schrijven uit Shymkent dat ze compleet waren. Er zou alleen van het afdelingshoofd in Wanovka een brief bij moeten, en daarna zouden de documenten direct terug kunnen naar Shymkent. De afgelopen week hebben we echter een paar keer naar Shymkent gebeld en de documenten zijn daar nog niet langs gebracht. Omdat over een week mijn visum afloopt, en voor het verlengen daarvan mijn documenten in Shymkent verwerkt moeten zijn, is er enige haast nodig om de documenten uit Wanovka naar Shymkent te krijgen. En haast is niet iets wat bij de meeste Kazachstaanse ambtenaren in de genen zit. Daarom rijden we vandaag naar het politiebureau van Wanovka om na te vragen wat de status is van onze documenten.

Na een tijdje in de wachtrij gestaan te hebben voor het kantoortje van het afdelingshoofd kunnen we naar binnen. “Oh, jullie documenten heb ik al lang naar Shymkent gebracht”, is het eerste antwoord. Daar komt hij echter niet zo gemakkelijk mee weg, want uit Shymkent hebben we duidelijk gehoord dat hij daar deze week nog niet is geweest. Na wat heen en weer geloop blijken de documenten ergens onderaan een stapel in een ander kantoor verdwenen te zijn. De begeleidende brief moet er nog bij en een ondergeschikte krijgt de opdracht daar direct mee aan de gang te gaan. Maandag brengt hij het dossier persoonlijk naar Shymkent krijgen wij de verzekering. We hebben nu in ieder geval voor elkaar gekregen dat het dossier aan de vergetelheid is ontkomen. Volgende week zien we wel verder.

Niet elke auto en elke automobilist zijn even aangepast aan de winterse omstandigheden. De onfortuinlijke bestuurder van deze wagen heeft de macht over het stuur verloren en van het talud gereden. De GAZ 53 vrachtwagen heeft nauwelijks voldoende grip om de zware personenwagen omhoog te trekken.