Lammert's Weblog

De meeste automobilisten in Kazachstan zullen het met mij eens zijn, ondanks de sneeuw en de gladheid kun je beter in de winter de weg op dan in het voorjaar. De vorst heeft elk jaar een desastreuse uitwerking op het lage kwaliteit asfalt. Zolang het vriest is dat geen probleem. De gaten zijn dan opgevuld met vastgereden sneeuw of ijs. Zodra het echter gaat dooien worden de gaten grote obstakels voor het verkeer, met name op de druk bereden weg van Almaty naar Shymkent. Sommige stukken zijn er zo erg aan toe dat er slechts stapvoets kan worden gereden.

Hoewel we zoveel mogelijk ‘s nachts rijden in dit seizoen proberen te voorkomen omdat dan de gaten moeilijk zichtbaar zijn kun je er soms niet omheen. Letterlijk in dit geval want een paar dagen geleden reden we bij terugkeer uit Taraz verblind door een tegenligger met onze linker wielen in een gat. Op de foto zien we het voorwiel. De velg is door de klap op het asfalt zover omgebogen dat de tubeless band spontaan al zijn lucht liet gaan. Het rubber is niet beschadigd. Het achterwiel kwam er beter vanaf, een beetje vierkant maar nog wel luchtdicht.

Vandaag heb ik met een moker de velg weer keurig rond gemept. Ik heb niet voor niets mij meer dan tien jaar bij een klant bezig gehouden met het automatisch staal precies in vormen buigen. Kan ik eindelijk mijn kennis eens in de harde Kazachstaanse praktijk toepassen.

Omdat je meestal met twee wielen aan één kant van de auto in hetzelfde gat duikt zal het waarschijnlijk niemand verbazen dat wij in dit seizoen altijd met twee reservewielen rondrijden. Dat kost wel wat ruimte in de kofferbak maar het is wel zo veilig. Op de televisie was kortgeleden zelfs een interview met een automobilist die met vier reservewielen op pad was. Je weet maar nooit.

Tot het moment dat ons huis gereed is wonen we op een etage in Zhabagly. Op zich hebben we daar ruimte genoeg, maar opslag van spullen die we voor wat langere tijd niet nodig hebben is soms een probleem. Kazachstaanse huizen zijn meestal niet voorzien van een zolderverdieping die voor opslag geschikt is en onze spullen zijn nog wat te goed om zomaar in een schuur te zetten waar weer, wind en de muizen vrij spel hebben.

Daarom liep ik al langer met het idee rond om de ruimte onder ons bed optimaler te benutten. Een tweepersoonsbed biedt al gauw zo’n drie vierkante meter opslagcapaciteit, maar wanneer je er willekeurig spullen onder schuift worden die snel stoffig en bovendien lijkt het niet erg opgeruimd. In Kazachstan is bijna alles te koop—en wat niet gekocht kan worden kan worden gemaakt—en dus zijn we een dikke week geleden naar een zaagbedrijf in Shymkent gegaan om daar op maat gezaagd geplastificeerd spaanplaat in te kopen. Er zijn veel kleine meubelbedrijfjes in Shymkent die meubels op bestelling maken en hun grondstoffen halen ze van maar een paar zagerijen. De zagerij waar ik mijn zaaglijsten ingeleverd heb had twee grote Duitse cirkelzaagmachines staan. In de voorraadloods stonden honderden platen in vele verschillende kleuren. We hebben gekozen voor een donkerbruin houtdesin die dicht ligt bij de meubels die we al hebben. De tijd die Elmira in de kraamkliniek lag heb ik benut om er praktische meubels van te maken.

Voor onder het bed heb ik acht bakken gemaakt waarvan er een aantal op de foto te zien zijn. De bakken staan op wieltjes waardoor ze gemakkelijk onder het bed te schuiven zijn. Het deksel voorkomt dat de spullen die erin liggen stoffig worden.

In de ongebruikte hoek naast de deur heb ik een aantal platen geplaatst voor de televisie, DVD speler en schotelontvanger. Hoog genoeg dat ze buiten het bereik van de kleine koters zijn.

Daarnaast bestond de bestelling nog uit een aantal plankjes voor bloemen rond de schoorsteen en legplanken voor twee kasten. De totale kosten? 170 euro, inclusief alle accessoires zoals kantenband, wielen voor onder de bedkisten, handgrepen en dergelijke. De hoeveelheid materiaal die ik daarvoor heb ingeslagen was zo groot, dat verschillende winkeliers mij vroegen of ik hier soms als buitenlander een meubelfabriek was begonnen. Nee dus, het is gewoon een praktische hobby.

De thuiskomst van Isabel was best een beetje spannend. Nathalie had meer dan anderhalf jaar het alleenrecht op mamma gehad en zo’n kleine concurrent kan ongewenste reacties uitlokken. Gelukkig was Nathalie maar wat blij met haar kleine zusje in huis.

… van de geboorte van onze tweede dochter. Vandaag om vijf minuten over één in de middag is ze geboren in Shymkent in dezelfde kliniek waar ook haar oudere dochter Nathalie voor het eerst het licht zag.

Isabel Bies Lammertovna was bij de geboorte 53 centimeter lang en woog 4000 gram.

We wilden graag een beer in ons gezin. Daarom is Isabel vernoemd naar het bruine beren ras ursus arctos isabellinus waarvan er in het Aksu-Zhabagly natuurreservaat in onze achtertuin nog zo’n negentig exemplaren in het wild rondlopen.

In de groep paarden op de boerderij in de bergen loopt al enkele jaren dezelfde hengst. Om inteelt te voorkomen is deze hengst enkele weken geleden verkocht. Enkele dagen geleden hebben Ruslan en mijn schoonvader uit een dorp zo’n 100 kilometer rijden hier vandaan een goede vervanger gevonden en vandaag heeft Ruslan met enkele dorpsgenoten een partijtje kokpar gespeeld om te kijken of er geen verborgen gebreken zijn.

Voor de bouw van ons huis is het de bedoeling grotendeels gebruik te maken van drie soorten bouwmaterialen, gewapend beton voor de constructie, gespoten polyurethaanschuim voor de isolatie en verzinkt staal voor de omheining. Voor alle drie de producten had ik tot nu toe geen goede leverancier gevonden. Beton is een product dat iedereen hier in Kazachstan kent, maar de kwaliteit laat veel te wensen over. Het zand is van slechte kwaliteit, het cementgehalte te laag en het watergehalte te hoog zodat het “lekker vloeibaar” wordt. Resultaat is dat betonnen constructies al na een paar jaar opgelapt moeten worden omdat er brokken vanaf vallen. Gespoten polyurethaan is in de landen van de voormalige Sovjet Unie een bekend verschijnsel. Het wordt gebruikt om de heetwaterleidingen van blok- en stadsverwarmingsystemen te isoleren. Het heeft isolatieeigenschappen die superieur zijn aan die van andere isolatiematerialen zoals glaswol en polystyreenschuim, maar ook daar heb ik tot nu toe geen leverancier van kunnen vinden. De enige verzinkerij die ik heb kunnen ontdekken zit in de buurt van de stad Karaganda, zo’n 1500 kilometer vanaf Zhabagly. Een beetje ver om met ons hekwerk heen en weer te rijden om het te laten verzinken.

Vanochtend was ik op internet via Google weer eens aan het zoeken naar potentiële leveranciers, en bij toeval stuitte ik op de website van ElectroKhimZashcita, een onderaannemer voor energiewerken. Hun Russischtalige site is voor de gemiddelde bezoeker van mijn weblog waarschijnlijk een beetje lastig te volgen, maar de Engelstalige pagina die ik in een business directory vond laat weinig te wensen over. Polyurethaan isolatie, corrosiebescherming en bouwen in monolitisch beton behoren tot hun kernactiviteiten. En wat mooier is, ze hebben vestigingen in geheel Kazachstan, maar hun hoofdkantoor en kernpunt van de activiteiten bevindt zich uitgerekend in Shymkent. Elmira heeft er daarom vanochtend direct maar een telefoontje aan gewaagd. Hun diensten lijken zeer flexibel te zijn. Beton op bestelling geleverd in elke gewenste betonklasse en bovendien hebben ze allerhande interessante soorten bouwmaterialen in het assortiment zoals gebakken bakstenen en dakpannen. We waren van harte uitgenodigd om ons bouwplan met hun te bespreken.

Wanneer de weg naar Shymkent weer een beetje redelijk wordt zal dat ongetwijfeld één van onze eerste bestemmingen zijn.

Speciaal voor de lange winteravonden hier een nieuwe opgave van “Zoek de verschillen”. De foto’s stammen van 8 mei 2006, toen één van de postpakketten die ik uit Nederland had opgestuurd in Zhabagly aankwam. Het is een allegaartje wat uit de doos gekomen is, maar wat zijn de verschillen tussen de eerste en tweede foto? Je kunt de gevonden verschillen weer als commentaar bij dit bericht kwijt.

Verlenging van een visum in Kazachstan is redelijk gemakkelijk. Op het registratieformulier bij het paspoort wordt een stempel gezet, een handtekening en de datum van verlenging en het is klaar. Nu klinkt dat eenvoudig, maar in Kazachstan zitten altijd wel ergens haken en ogen aan. Ten eerste kun je niet elk visum meer verlengen maar alleen een privaat visum, oftewel een tsjastnaja pajezka. Dat is geen probleem, zo’n visum heb ik. Maar bovendien moeten er leges betaald worden. Voor drie maanden is dat een bedrag van 1092 Tenge, omgerekend EUR 6,50. Leges kunnen echter niet op het politiebureau betaald worden maar moeten bij de bank worden gestort op een speciale rekening. Op die manier wordt de corruptie bestreden. Bovendien moeten we voor de verblijfsvergunning nog een keer naar mijn bank waar mijn geld staat om een verklaring te krijgen dat ik sinds december het geld daar niet stiekum vandaan heb gehaald. En het aanvragen van die verklaring en het storten van de leges moet uitgerekend bij twee verschillende banken.

Banken zijn niet de meest efficiente zakelijke dienstverleners in Kazachstan. Dit komt grotendeels omdat praktisch alle handelingen aan de balie moeten worden uitgevoerd. Giraal per overschrijvingskaart of via internet financiële handelingen uitvoeren is er hier nog niet bij. Bovendien moet iedereen zich elke keer legitimeren en zijn sofinummer laten zien dus erg vlot gaat dat allemaal niet.

We beginnen met de verklaring van mijn vermogen. Het restaurant waar wij tussen de middag meestal eten is vlakbij het filiaal van Kazkommertzbank waar ik mijn rekening heb lopen. We kennen inmiddels de weg en we hoeven niet meer zoveel te zoeken. Bovendien blijken door het slechte weer de wachtrijen behoorlijk korter dan normaal. Op de begane grond halen we een actueel afschrift van mijn rekening en op de tweede verdieping tikt de directiesecretaresse de verklaring. Handtekening van de bankdirecteur en stempel van het hoofd van de boekhouding en we kunnen weer naar buiten.

Nu nog naar een filiaal van de Halyk bank om de leges te stoppen. Halyk bank, of narodniki bank, vertaald volksbank, is één van de oudste, of misschien wel de oudste bank van Kazachstan met zo’n 80 jaar historie. Waarschijnlijk daarom, en omdat ook in de kleinere plaatsen filialen van deze bank aanwezig zijn is dit de gebruikelijke bank waar leges voor allerhande overheidsdiensten moeten worden betaald.

Het type klant is ook duidelijk anders dan bij Kazkommertzbank. Waar de laatste zich met name richt op bedrijven en de rijkere Kazachstaan is Halyk bank de bank voor iedereen. De filialen zijn wat rommeliger en de wachtrijen langer. Het personeel is echter vrij efficiënt en in tegenstelling van Kazkommerzbank waar bijna iedere medewerker pas vorige week van school gekomen lijkt te zijn zitten hier achter de balies oudere dames met jarenlange ervaring. De bewoordingen tegen de klanten zijn vaak wat minder vriendelijk, maar de afhandeling gaat wel sneller, het is maar wat je wilt. De bank vangt provisie van elke leges betaling die hier wordt verricht, en voor onze visumaanvraag blijkt dat meer dan 1000 Tenge te zijn. Het bedrag wordt met andere woorden verdubbeld.

Rond een uur of vijf zijn we klaar met de bankaire handelingen en kunnen we terug naar het politiebureau. We hebben voor de pauze het papierwerk al verricht en het afdelingshoofd heeft de aanvraag toen al goedgekeurd, dus we hoeven alleen nog maar het stempeltje, handtekening en verlengingsdatum op mijn registratieformulier.

De ambtenaar achter de balie probeert zijn gebruikelijke spelletje. “Oh, dat wordt pas dinsdag voor dat klaar is”, vertelt hij. Tot die tijd mag ik niet de deur uit want zonder paspoort en visum mag ik niet de weg op. Een paar andere wachtenden kijken verschrikt op. Ook zij hebben te horen gekregen dat hun documenten pas begin volgende week klaar zijn. Wij hebben echter vaker met dit bijltje gehakt en met een lichte glimlach ga ik zitten. Elmira brengt in de tussentijd de bankdocumenten naar het juiste kantoortje.

De ambtenaar krijgt door dat zijn spelletje weinig uithaalt, staat op en zegt: “Ach wacht, ik zal proberen of ik het vandaag nog voor elkaar krijg”. Hij komt van achter de balie op mij toelopen en geeft mij een hand. “Jij bent een goede”, zegt hij. “De meesten schieten volledig in de stress als ze horen dat ze later moeten terugkomen, jij bent één van de weinigen die er rustig onder blijft”. Ach wat wil je, ik ben onderhand in zoveel oeloeboeloe landen geweest met allerhande soorten van immigratiefunctionarissen dat een dergelijk grapje bij mij de bloeddruk echt niet meer omhoog krijgt. Na een kwartiertje is de verlenging een feit. Ik mag in ieder geval blijven tot half april, in afwachting van mijn verblijfsvergunning.