Supermarkt in de kelder
Eén van de interessante dingen van een planeconomie zoals die in Kazachstan nog deels wordt gehanteerd is dat grote infrastructurele wijzigingen met verbazingwekkende snelheid kunnen plaatsvinden. Eén van de grote problemen van Shymkent is dat het wegennet de toename van het aantal auto’s nauwelijks kan bijbenen. Recentelijk is daarom een zesbaansweg van de noordelijke ringweg helemaal tot in het centrum aangelegd. Halverwege deze weg is een groot gebouw neergezet met daarin de grootste wit- en bruingoed zaak van de stad: Planeta Elektroniki. Anderhalve maand geleden zijn we hier al eens geweest om een stofzuiger te zoeken. Nu komen we er voor een laptopvoeding. Sasja, de verkoper van de computerafdeling, bekijkt de door ons medegenomen voeding nauwgezet. Hij weet niet zeker of dit type voeding in Kazachstan op voorraad ligt, anders moet het mogelijk uit het buitenland geïmporteerd worden. Het is nu te laat om te bellen en komende maandag is een feestdag, dus of we dinsdag even terug willen komen of bellen, dan weet hij meer. In de tussentijd zal hij de voeding nog even door de eigen reparatiedienst laten onderzoeken om te kijken of reparatie toch niet mogelijk is. Er is gloort ieder geval een sprankje hoop aan de horizon.
Als we weer naar buiten lopen horen we twee andere klanten tegen elkaar zeggen ze daarna nog even naar de supermarkt in de kelder willen. Wat? Een supermarkt in de kelder? Dat stond nergens aangegeven. Tijd voor een nadere inspectie.
Naast het gebouw is bijna onzichtbaar vanaf de weg een brede trap naar beneden. Daar vinden we een glazen wand die zicht geeft op een rij van acht naast elkaar opgestelde kassa’s. We lopen de glazen deur door en nemen een winkelmandje. Deze supermarkt is groter dan wat er verder nog in Shymkent te vinden is, en te vergelijken met een Albert Heijn of C1000 in een middelgrote stad in Nederland. De producten zijn grotendeels geïmporteerd, maar verrassend laag geprijsd. De koffie die we normaal drinken kost 1044 Tenge in een grote pot. Dezelfde koffie kost hier maar 910 Tenge. De kauwgum die Elmira normaal gebruikt is hier even duur als bij de optom in het centrum. Het is duidelijk de bedoeling dat deze supermarkt de concurrentieslag aan wil met de dure luxe winkels in het centrum van de stad. We kopen een paar dingen waaronder een pizza voor vanavond. De winkels met geïmporteerde spullen waar we tot nu toe onze waren kochten gaan ons missen. Dit wordt vanaf nu ons vaste stekje voor de luxe inkopen.
