De wet op het grondbezit
Kazachstan is op dit moment koploper van de GOS landen in het aantrekken van risicodragend kapitaal vanuit het buitenland. Belangrijke reden daarvoor is, dat Kazachstan veel wetten uit de Sovjet tijd aanzienlijk heeft aangepast, of volledig vervangen. Met name wetten op het gebied van bezit zijn aangepast om het mogelijk te maken dat zowel Kazachen als buitenlanders onroerende goederen kunnen kopen zonder de vrees dat die later door de staat weer kunnen worden ingepikt.
Eén van die wetten is de wet op het grondbezit. Vroeger mocht een privépersoon niet meer dan 25 are (2500 m2) bezitten. Dat heeft soms tot kromme situaties geleid. Het bouwterrein waar ons huis op gaat verschijnen is in de praktijk 40 bij 80 meter, dus 32 are. Bij het kadaster is het echter vastgelegd als 25 are zodat het in de communistische tijd binnen de normen viel. Dit terrein, en vele andere moeten daardoor opnieuw worden ingemeten en met de nieuwe afmetingen bij het kadaster geregistreerd omdat de administratieve gegevens niet overeenkomen met de werkelijkheid.
Mijn schoonvader heeft ongeveer acht jaar geleden 63 hectare grond gekocht aan de rand van het Aksu-Zhabagly natuurreservaat. Hij heeft er indertijd veel werk van gemaakt om alle documenten bij het kadaster in orde te krijgen.
Twee jaar geleden is vanuit de VS een groot bedrag aan het natuurreservaat gegeven voor het opwaarderen van het natuurbeheer. Dit geld is besteed aan renovatie van het hoofdkantoor, nieuwe jeeps, een vrachtwagen, tractoren en onderzoeksmateriaal zoals fototoestellen, kijkers etc. Onderdeel van dit project was ook de bouw van een aantal nieuwe wachtposten bij de ingangen van het reservaat. Eén van die gebouwen is indertijd op grond van mijn schoonvader gebouwd.
Het natuurreservaat was bij de bouw van de wachtpost uitgegaan van de grenzen van het natuurreservaat zoals ze zelf vonden waar die grenzen lagen. Een mooi vlak stuk grasland was de ideale plek van de nieuwe wachtpost en eromheen werd een stuk van één hectare grond als natuurgebied gebombardeerd.
Twee jaar heeft de juridische strijd geduurd, maar vandaag was de uitslag. Ondanks dat het natuurreservaat een rijksinstituut is dat rechtstreeks onder het ministerie in Astana valt en zelfs een UNESCO nominatie heeft moet ze de grenzen zoals die bij het kadaster zijn vastgelegd respecteren. De wachtpost is nu bestempeld als illegaal gebouwd, en het eigendomsrecht van het terrein ligt bij mijn schoonvader. Het natuurreservaat hield altijd gemakshalve de rivier Dzjetemsai aan als grens van het reservaat. Nu is definitief geoordeeld dat deze rivier, inclusief een groot deel van de oevers aan mijn schoonvader toebehoren.
Deze uitspraak toont, dat de wetten in Kazachstan niet alleen papieren wetten zijn, maar ook daadwerkelijk functioneren. Een staatsorgaan kan niet meer zoals vroeger zelf bepalen wat goed en niet goed is, een simpele boer die toevallig zijn papierwerk goed gedaan heeft kan een 80 jaar bestaand staatsinstituut bakzeil laten halen. Vrouwe Justitia oordeelt geblindoekt, ook hier in Kazachstan.
