Verlenging visum
Verlenging van een visum in Kazachstan is redelijk gemakkelijk. Op het registratieformulier bij het paspoort wordt een stempel gezet, een handtekening en de datum van verlenging en het is klaar. Nu klinkt dat eenvoudig, maar in Kazachstan zitten altijd wel ergens haken en ogen aan. Ten eerste kun je niet elk visum meer verlengen maar alleen een privaat visum, oftewel een tsjastnaja pajezka. Dat is geen probleem, zo’n visum heb ik. Maar bovendien moeten er leges betaald worden. Voor drie maanden is dat een bedrag van 1092 Tenge, omgerekend EUR 6,50. Leges kunnen echter niet op het politiebureau betaald worden maar moeten bij de bank worden gestort op een speciale rekening. Op die manier wordt de corruptie bestreden. Bovendien moeten we voor de verblijfsvergunning nog een keer naar mijn bank waar mijn geld staat om een verklaring te krijgen dat ik sinds december het geld daar niet stiekum vandaan heb gehaald. En het aanvragen van die verklaring en het storten van de leges moet uitgerekend bij twee verschillende banken.
Banken zijn niet de meest efficiente zakelijke dienstverleners in Kazachstan. Dit komt grotendeels omdat praktisch alle handelingen aan de balie moeten worden uitgevoerd. Giraal per overschrijvingskaart of via internet financiële handelingen uitvoeren is er hier nog niet bij. Bovendien moet iedereen zich elke keer legitimeren en zijn sofinummer laten zien dus erg vlot gaat dat allemaal niet.
We beginnen met de verklaring van mijn vermogen. Het restaurant waar wij tussen de middag meestal eten is vlakbij het filiaal van Kazkommertzbank waar ik mijn rekening heb lopen. We kennen inmiddels de weg en we hoeven niet meer zoveel te zoeken. Bovendien blijken door het slechte weer de wachtrijen behoorlijk korter dan normaal. Op de begane grond halen we een actueel afschrift van mijn rekening en op de tweede verdieping tikt de directiesecretaresse de verklaring. Handtekening van de bankdirecteur en stempel van het hoofd van de boekhouding en we kunnen weer naar buiten.
Nu nog naar een filiaal van de Halyk bank om de leges te stoppen. Halyk bank, of narodniki bank, vertaald volksbank, is één van de oudste, of misschien wel de oudste bank van Kazachstan met zo’n 80 jaar historie. Waarschijnlijk daarom, en omdat ook in de kleinere plaatsen filialen van deze bank aanwezig zijn is dit de gebruikelijke bank waar leges voor allerhande overheidsdiensten moeten worden betaald.
Het type klant is ook duidelijk anders dan bij Kazkommertzbank. Waar de laatste zich met name richt op bedrijven en de rijkere Kazachstaan is Halyk bank de bank voor iedereen. De filialen zijn wat rommeliger en de wachtrijen langer. Het personeel is echter vrij efficiënt en in tegenstelling van Kazkommerzbank waar bijna iedere medewerker pas vorige week van school gekomen lijkt te zijn zitten hier achter de balies oudere dames met jarenlange ervaring. De bewoordingen tegen de klanten zijn vaak wat minder vriendelijk, maar de afhandeling gaat wel sneller, het is maar wat je wilt. De bank vangt provisie van elke leges betaling die hier wordt verricht, en voor onze visumaanvraag blijkt dat meer dan 1000 Tenge te zijn. Het bedrag wordt met andere woorden verdubbeld.
Rond een uur of vijf zijn we klaar met de bankaire handelingen en kunnen we terug naar het politiebureau. We hebben voor de pauze het papierwerk al verricht en het afdelingshoofd heeft de aanvraag toen al goedgekeurd, dus we hoeven alleen nog maar het stempeltje, handtekening en verlengingsdatum op mijn registratieformulier.
De ambtenaar achter de balie probeert zijn gebruikelijke spelletje. “Oh, dat wordt pas dinsdag voor dat klaar is”, vertelt hij. Tot die tijd mag ik niet de deur uit want zonder paspoort en visum mag ik niet de weg op. Een paar andere wachtenden kijken verschrikt op. Ook zij hebben te horen gekregen dat hun documenten pas begin volgende week klaar zijn. Wij hebben echter vaker met dit bijltje gehakt en met een lichte glimlach ga ik zitten. Elmira brengt in de tussentijd de bankdocumenten naar het juiste kantoortje.
De ambtenaar krijgt door dat zijn spelletje weinig uithaalt, staat op en zegt: “Ach wacht, ik zal proberen of ik het vandaag nog voor elkaar krijg”. Hij komt van achter de balie op mij toelopen en geeft mij een hand. “Jij bent een goede”, zegt hij. “De meesten schieten volledig in de stress als ze horen dat ze later moeten terugkomen, jij bent één van de weinigen die er rustig onder blijft”. Ach wat wil je, ik ben onderhand in zoveel oeloeboeloe landen geweest met allerhande soorten van immigratiefunctionarissen dat een dergelijk grapje bij mij de bloeddruk echt niet meer omhoog krijgt. Na een kwartiertje is de verlenging een feit. Ik mag in ieder geval blijven tot half april, in afwachting van mijn verblijfsvergunning.
