Lammert's Weblog

Onvolkomendheden in de nieuwe lassen in de gasleiding worden even eenvoudig als doeltreffend opgezocht met zeepsop.

Om gemakkelijk met vrachtauto’s ons bouwterrein op te kunnen rijden komt er een poort in de gasleiding van 4,15 meter hoogte. De poort is van de voren klaargemaakt zodat we alleen maar de centrale leiding hoeven door te snijden en vervolgens de nieuwe boog erin te lassen. Op die manier zitten de mensen in het dorp zo kort mogelijk zonder gas. Want tijdens deze operatie gaat uiteraard wel even de druk van het gasleidingnet.

In Zhabagly lopen de gasleidingen boven de grond. Omdat de hoogte van 2 meter te laag is om met vrachtwagens ons bouwterrein op te komen en omdat we ook een stuk gasbuis tijdelijk moeten verwijderen om een boom te kunnen kappen hebben we vandaag Jirgenbeek van het gasbedrijf bij ons aan het werk.

De gasleidingen zijn van stalen buis en worden daarom gelast. Voor lassen heb je stroom nodig en dat hebben we nog niet op ons bouwterrein. Maar langs de weg staan elektriciteitspalen en als je daarin klimt en een paar draden over de leidingen hangt heb je ook stroom. Maar probeer dit niet thuis! Wij hebben het transformatorhuisje voor de deur en kunnen tijdens zo’n operatie tijdelijk even de stroom uitschakelen, maar in Nederland zit er waarschijnlijk een slot op de transformatorhuisjes.

Overigens valt dit niet onder illegaal aftappen. Het gasbedrijf werkt vaker op lokaties zonder stroom en daarom hebben ze met het elektriciteitsbedrijf de afspraak dat ze rechtstreeks van de hoofdleidingen mogen tappen als dat nodig is.

Veel van de bomen die nu nog aan de centrale weg door het dorp Zhabagly staan zijn oud en ziek. Bij harde wind is het daarom elke keer maar de vraag welke bomen het overleven. Deze boom vlak bij het hoofdkantoor van het natuurreservaat is vannacht gespleten en naar beneden gekomen. Hij heeft gelukkig het huis van de adjunct directeur niet geraakt, maar heeft wel de stroom en telefoondraden in zijn val meegenomen. Daarom zitten we vandaag zonder stroom. Onze telefoonkabel loopt gelukkig langs de andere kant van de weg.

En zo gaat dat dan in de praktijk. Je leent de sleutel van het centrale waterleidinghuis om de hoofdkraan van het dorp dicht te draaien, gaat met een boormachine op sjouw om een paar gaten in de centrale buis te boren en vervolgens klem je daar je eigen klemzadel omheen. In Nederland zou dit niet kunnen maar op het platteland van Kazachstan is het de enige manier om een aansluiting op het waterleidingnet te krijgen.

Op de rand van het gat ligt het klemzadel met daarachter de buis die naar de hoofdkraan op ons bouwterrein loopt. We hebben bewust gekozen voor deze buis, het is de grootste maat buis uit kunststof met aluminium wapening die we konden vinden. De binnendiameter is 26 millimeter waardoor we zelfs met de lage waterdruk in het dorp weinig zullen merken van drukverlies over de 40 meter aanvoerbuis totaan de hoofdkraan.

In Nederland is het niet moeilijk een aansluiting op het waterleidingnet te krijgen. Je belt het waterleidingbedrijf, maakt een afspraak, betaalt eventueel aansluitkosten en alles is daarna geregeld. Bij ons in Zhabagly is dat anders. Het water komt uit een ondergrondse bron in het natuurreservaat en stroomt praktisch direct naar het dorp. Er zijn daardoor nauwelijks kosten aan verbonden en we betalen daarom ook maar een paar Tenge per persoon per maand. Omdat er water in overvloed is zijn er ook geen meters geplaatst. Doordat water zo weinig opbrengt is er niemand in dienst die de centrale waterleiding kan onderhouden of nieuwe aansluitingen kan uitvoeren. Dat moet je allemaal zelf doen.

Dit zelfbouw klemzadel zal vanavond rond de centrale pijp worden geklemd waarin wij eerst een aantal gaten geboord hebben. Een vel rubber—lees oude autobinnenband—zal voor de afsluiting tussen het klemzadel en de waterleidingbuis zorgen.

Op ons bouwterrein is geen waterleiding aanwezig. De bewoners hebben zich in de afgelopen 100 jaar altijd beholpen met water uit het langsstromende beekje en later met emmers gehaald bij de buren, maar wij verwachten wat meer beschaving in ons nieuwe huis.

De centrale waterleiding ligt dicht bij de weg en wij willen de put met de hoofdkraan het liefst op ons eigen terrein. Vandaar dat er eerst bijna 40 meter gegraven moet worden. Hoewel het bij ons ‘s winters stevig kan vriezen tot -25 aan toe hoeft volgens de mensen van het lokale waterleiding bedrijf de buis niet dieper te liggen dan 60 centimeter. Door de warme zomers en mogelijk ook omdat we in een seismisch instabiel gebied wonen waardoor mogelijk het warme vloeibare magma dichter bij het aardoppervlak zit is de gemiddelde bodemtemperatuur hier vrij hoog waardoor de vorst niet erg diep in de grond doordringt.

Dieper dan 60 centimer graven wil trouwens ook bijna niet door alle keien. Alleen bij de centrale waterleiding zelf moeten we dieper graven omdat die buis met behulp van dynamiet ingegegraven is en op ongeveer anderhalve meter onder de grond ligt.

Ondanks dat de dierentuin in Shymkent in Kazachstan een heel groot oppervlak bestrijkt valt het aantal dieren nogal mee. Je moet soms een groot stuk lopen, zoals ook naar het terrarium dat helemaal achterop het terrein ligt. Elmira is in de schaduw van een boom met Isabel achtergebleven, vandaar dat zij tweeën missen op deze groepsfoto. Maar Ruslan, Zhenja, Gulnara, Machabat, Bigsultan en Nathalie staan er wel op.