Lammert's Weblog

Zhabagly ligt in de punt van de driehoek die wordt gevormd door het Tien Shan en Karatau gebergte. In de punt wordt de wind uit het westen omhoog gestuwd waardoor er zich wolken vormen en er regen valt. Dit is de reden dat juist op deze plek het oudste natuurreservaat van Centraal Azië ligt. Op de foto een stortbui boven het dorp waarbij de regen letterlijk met bakken uit de hemel valt.

Op een minuut of dertig rijden van Zhabagly ligt het dorp Amangielde. In dit dorp is in 2005 een nieuwe moskee gebouwd. Het metselwerk is zeer verzorgd en daarom hebben we deze groep metselaars gevraagd ons huis te bouwen.

In Nederland is er duidelijk onderscheid tussen de typen voertuigen die op verschillende wegtypen voorkomen. In Kazachstan is dat wat anders. Ezelkarren zijn een normale verschijning op de doorgaande wegen en ‘s avonds moet er geregeld geslalomd worden rond de kudden die rond die tijd naar huis worden gedirigeerd. Vandaag kwamen we dicht bij Shymkent op de snelweg echter het ultimum van langzaam verkeer tegen: Een schildpad die onverschrokken de weg overstak.

Een schildpad komt in Nederland alleen voor in dierentuinen en in terraria. In Kazachstan kun je ze echter ook in het wild vinden en gelukkig zijn ze niet zo snel dat het niet lukt om ze op de foto te krijgen.

Kazachstan heeft een lange historie. Trajecten van de zijderoute waarmee kostbare producten vanuit China naar het Westen werden vervoerd liepen langs de zuidrand van het land tegen het bergmassief. Duizenden karavanen moeten in die tijd het huidige Zhabagly zijn gepasseerd dat slechts op 10 kilometer van de Chokpak pas tussen het Karatau en Tien Shan gebergte ligt. Door de rijkdom die in die tijd in het gebied heerste waar ik nu woon zijn er vele gebouwen neergezet waarvan een aantal nog bewaard of gerestaureerd zijn. Eén daarvan is het Aisha-Bibi mausoleum op ongeveer 15 kilometer ten westen van de stad Taraz. Dit gebouw stamt uit de pre-mongoolse tijd en is het mausoleum van een jonge Oeigoerse vrouw die op weg naar haar ware liefde door een ongeluk om het leven kwam. Het mausoleum is recentelijk gerestaureerd waarbij net als origineel alleen gebruik is gemaakt van handgesneden veelvormige bakstenen.

In Kazachstan loopt het vee niet in netjes met prikkeldraad afgebakende weilanden zoals in Nederland. Herders gaan met de kudde op stap en komen ‘s avonds weer thuis. Hier drinkt een gemengde kudde van rundvee en schapen in een riviertje.

In het dal van de Zhabagly rivier staan een kleine waterkrachtcentrale. De centrale levert voldoende elektriciteit om vijf omliggende dorpen van stroom te voorzien. De waterkrachtcentrale is op een mooie plek in het dal gelegen en dat levert foto’s op die bijna als ansichtkaart verkocht kunnen worden.

Het voorjaar geeft prachtige doorkijkjes in onze tuin. De grote appelboom is reeds uitgebloeid. De gele appels van deze boom zijn vroeg rijp. Vanonder deze boom kijken we naar de andere appelbomen die nog welig in bloei staan. In het gras groeien net als in Nederland paardenbloemen. Veel van de plantensoorten die in Nederland voorkomen groeien ook in Kazachstan. Het weer is echter gemiddeld iets zonniger en warmer waardoor abrikoos- en perzikbomen ook goed gedijen.

Wie denkt dat de Keukenhof het ultieme is op het gebied van tulpen heeft het mis. Wat in de Keukenhof door vele tuinders elke jaar keurig wordt geregiseerd weet de natuur in Kazachstan volledig in eigen beheer te doen. De oorsprong van de tulp ligt niet—zoals velen denken—in Turkije, maar op de hellingen van Kazachstan. Totaal zijn er meer dan 30 inheemse tulpensoorten, waarvan er 6 soorten voorkomen rond Zhabagly. Greig’s Tulp bevindt zich voornamelijk op glooiende groene hellingen. Eén van de mooiste voorbeelden daarvan is Krasne Gorky—rode berg in het Russisch—ongeveer 25 minuten rijden van Zhabagly. Vorig jaar zijn we door het bijna continu slechte voorjaarsweer daar niet naar toe geweest, maar vanmiddag hebben we onszelf op een uitje getrakteerd en zijn we met de auto naar Krasne Gorky gereden.

De tulpenweelde is al vanaf meer dan twee kilometer afstand zichtbaar. De zuidhellingen en de toppen zijn rood gekleurd in een verder groen landschap. Hier blijkt wel duidelijk dat de natuur een heel ander idee heeft van compositie dan de tuinders in de keukenhof. Soorten worden in de natuur gerangschikt op basis van bodemgesteldheid en klimaat, en niet op basis van leuk bij elkaar passende kleurtjes. Op de achtergrond op de foto ligt het Karatau gebergte.

Wie Krasne Gorky wil bezoeken moet snel zijn, over ongeveer twee weken zijn alle tulpen daar uitgebloeid. Maar tot en met juni staan andere tulpensoorten hoger op de hellingen in bloei.