Op 21 maart wordt traditioneel het Kazachse nieuwjaar gevierd. Dat is een vrije dag op school, vandaar dat vandaag één dag eerder daar al Nauryz wordt gevierd. Het gewone lesprogramma is vervangen door een programma van uitvoeringen door de leerlingen. Nathalie geeft een dansdemonstratie als Kazachse prinses.
De Russischtalige tweede klas van Nathalie telt zes leerlingen. Daarnaast is er nog één leerling die de vierde klas volgt en ook in hetzelfde lokaal zit waardoor het totale aantal leerlingen op zeven komt. Dat is bijna individueel onderwijs vergeleken bij de dertig leerlingen waaruit de meeste Kazachtalige klassen op de school bestaan.
Familie van Elmira in Rostov heeft een motorboot waarmee ze vandaag een stukje zijn gaan varen. Voor de vijfjarige Isabel is er natuurlijks niets leukers dan ook even het roer vast te houden van dat geweldige ding. Dat is toch heel anders dan het besturen van een driewieler of een fiets met steunwieltjes. Ook Nathalie gaat het besturen van de motorboot goed af.
Vandaag zijn we in Almaty. Met de nachttrein heen en terug zitten we totaal 24 op het spoor om een tiental uren in de grootste stad van Kazachstan door te brengen. Mijn nieuwe Nederlandse paspoort ligt klaar op de ambassade en tegelijkertijd gaan we nieuwe visa aanvragen voor vrouw en kinderen. Dan kunnen we op elk moment dat we dat willen met de hele club naar Nederland afreizen voor familiebezoek.
Hoewel de moeder voor kinderen de aanvraag van een visum mag doen hebben we Nathalie meegenomen. Ze is nu zes, gaat naar school en je merkt dat daardoor de interesses gaan veranderen. Ze heeft net waterpokken gehad en de school heeft daardoor liever dat ze een paar dagen nog niet komt om te voorkomen dat andere kinderen het krijgen, maar zelf heeft ze nergens last meer van. Vandaar dat ze is meegereist naar Almaty.
De veranderende interesses merk je aan alles wat ze tegenkomt. In plaats van vragen om speelgoed of snoep te kopen bij elk stalletje waar we langs komen neemt ze deze andere omgeving helemaal in zich op. Bij alles wat anders is dan wat ze gewend is zegt ze: “Dat is interessant…”
Om de dag wat te breken hebben we de middag doorgebracht in het stadspark van Almaty. Hier is een dierentuin die iets beter is dan die van Shymkent maar nog niet te vergelijken met Emmen, en een aantal speelattracties. Op het filmpje glijdt Nathalie van een grote glijbaan.
Een bebaarde oude man in een lang roodkleurig gewaad die zich voornamelijk bezig houdt met het uitdelen van cadeautjes aan kinderen komt in vele culturen voor. In Nederland heet hij Sinterklaas, wordt hij bijgestaan door een aantal zwarte pieten en komt hij langs op vijf december. In de Verenigde Staten is het Santa Claus die op 25 december met zijn arreslee voorrijdt die getrokken wordt door een aantal rendieren waarvan er eentje onder de naam Rudolf gebukt gaat. In de staten van de voormalige Sovjet Unie tenslotte is het Djit Maroos die als hekkesluiter samen met een wulpse jonge dame op 31 december de pakjes uitdeelt.
Nathalie mocht dit jaar voor de tweede keer samen met haar oudere nichtje Machabat naar school om daar de komst van Djit Maroos mee te maken. En dan is het ook logisch dat ze vervolgens vraagt waar Djit Maroos vannacht wel niet zal slapen; toch niet bij oma in het pension? Daar had mamma Elmira gelukkig een pasklaar antwoord op. In Zhabagly zijn immers zoveel kinderen dat hij de hele nacht bezig is met hen cadeautjes te brengen dus van slapen zal niet veel komen.
Wat krijg je als je twee personen met sterke karakters kruist? Nou, Nathalie is daar een goed praktijkvoorbeeld van. Ondanks haar nog jonge leeftijd weet ze duidelijk haar mannetje te staan en haar nog smalle woordenschat weet ze handig te completeren met handgebaren en gezichtsuitdrukkingen. Vanavond was ze duidelijk boos. Ze wilde nog televisiekijken terwijl mamma en pappa vonden dat het tijd was om naar bed te gaan. Het tafreel was illustratief en tegelijkertijd aandoenlijk. Eerst ging ze op haar knieen voor het bed liggen huilen en met de vuisten op het matras slaan. Toen dat bij pappa en mamma geen effect had ging ze op de grond liggen en met haar armen en benen in het rond zwaaien. Toen ook dat na een minuut geen effect had zag je haar denken: “Wat nu, doe ik het niet overtuigend genoeg?”. Ze liep vervolgens naar de spiegel om eens goed te kijken hoe overtuigend haar boze gezicht er uit zag. Het is wel duidelijk, Nathalie zou in de toekomst een goed acteur kunnen worden.
Nathalie heeft al een paar dagen bronchitis. We zijn met haar naar de polikliniek in het dorp gegaan en de daar voorgeschreven antibioticum kuur heeft de ergste problemen opgelost. Koorts heeft ze niet meer, maar de ademhaling is vooral ‘s avonds erg onrustig. Omdat ik zelf af en toe last heb van CARA kan ik aan het geluid dat haar ademhaling voortbrengt redelijk goed inschatten welk probleem er is. Een zuchtje Ventolin zou vanavond wonderen doen, maar hoe dien je dat een kind van nog geen anderhalf jaar toe? Voor de mensen met een gezonde ademhaling die niet weten waar ik het over heb: Ventolin is een aerosol dat je inademt vanuit een zogenaamde inhaler. Je ademt met een flinke teug in, en tegelijkertijd druk je op de onder druk staande medicijnhouder waardoor er een afgepaste hoeveelheid medicijn vrijkomt. Die wordt dan meegezogen met de ingeademde lucht de longen in. Maar een kind van anderhalf kun je moeilijk uitleggen dat zij diep moet inademen, juist op het moment dat pappa op een apparaatje in haar mond drukt.
In Nederland zijn hulpmiddelen te koop zoals de BabyHaler, waarmee eerst de Ventolin in een buis wordt gespoten en het kind vervolgens via een mondstuk of mondkapje het geneesmiddel inademt. Dergelijke hulpmiddelen heb ik hier in Kazachstan in een apotheek nog nooit gezien, en ik vermoed zelfs dat ze afgezien van misschien Almaty en Astana hier niet te koop zijn. Bovendien, is het nu bijna tien uur in de avond en de dichtsbijzijnde apotheek waar ze zoiets mogelijk zouden hebben is in Shymkent, 100 kilometer verderop. Creativiteit is mij echter niet vreemd. Zoekend in de keuken naar een mogelijke oplossing kwam ik een kartonnen Pringles chips bus tegen. Ongeveer van het formaat van de BabyHaler, achtergelaten door een toerist een paar weken geleden. In het uiteinde van de bus heb ik een gat gemaakt waarin de Ventolin medicijnhouder kan worden geklemd, en nog enkele kleinere gaten voor de luchttoevoer tijdens het inademen. Er zitten geen terugslagkleppen in zoals in het echte apparaat, maar voor Nathalie was het goed genoeg. De opening van de bus over de mond schuiven, de inhaler enkele keren indrukken om de bus te vullen met medicijn, en na een paar teugen lucht hield het kuchen op.
Hoe vertederend, de glimlach van Nathalie nadat pappa dit speciale instrument voor haar had uitgedokterd.