Dat criminaliteit in Kazachstan in veel gevallen erg gericht is op primaire levensbehoeften en dicht bij de mensen staat bewijst deze foto wel. In de ongeveer vier jaar dat onze bouwval nu leeg staat heeft kennelijk één van de buurtbewoners het koud gehad en het onderste deel van de trap meegenomen om in de kachel thuis op te stoken. Het bovenste deel van de trap is er nog; waarschijnlijk te zwaar of te opvallend om mee te sjouwen.
Wat we in de nabije toekomst met de trap gaan doen is nog niet helemaal duidelijk. Misschien maken we alleen de onderste drie treden nieuw, maar het kan ook zijn dat we besluiten om de hele trap te vervangen. De wat vreemde draai beneden kunnen we dan ook direct wat anders maken zodat hij niet zoals bij het origineel halverwege voor de voordeur uitkomt.
De afgelopen week hebben we beton gestort in onze bouwval. In drie van de vier kamers op de begane grond ligt nu een circa dertig centimeter dikke betonnen constructievloer. Alleen in de keuken moeten we de vloer nog storten. Dit zal echter pas na de winter gebeuren. We hebben bewust gekozen om met de keuken nog even te wachten omdat hier de meeste leidingen onder de vloer zullen doorlopen. Tegen de zuidmuur van de keuken hebben we namelijk enkele weken geleden bij het leggen van de nieuwe riolering en waterleiding een kleine kelder van één bij één meter gevonden die ideaal is om als startpunt te dienen voor de waterleiding en centrale verwarming aansluitingen in huis. Pas als alle leidingen hiernaartoe zijn aangelegd kunnen we de vloer storten. Ook de kelder zelf moet nog worden gerenoveerd. De van baksteen opgetrokken zijwanden zijn door water met name in het onderste deel behoorlijk aangetast.
Vanuit de andere drie kamers op de begane grond hebben we vanaf de geplande locaties van de radiatoren geisoleerde buizen in de beton gestort tot aan de kelder. In de kelder komt vervolgens een CV verdeler waarop deze leidingen worden aangesloten. De leidingen zijn bewust in de constructievloer gelegd en niet in de dekvloer omdat we in de dekvloer vloerverwarmingsbuizen willen leggen.
In Kazachstan is er—net als in Nederland trouwens—bij een aantal mensen niet altijd het onderscheid even duidelijk tussen mijn en dijn. Nu we wat structureler met de verbouwing van onze bouwval bezig zijn is het daarom van belang om te zorgen dat wat we op enig moment daar opbouwen of ‘s nachts aan materialen of gereedschappen achterlaten om de volgende dag weer te gebruiken niet onverhoopt in de handen van anderen belandt. Omdat we toch beschikken over grote hoeveelheden ijzer voor onze omheining en als betonijzer in de funderingen hebben we daarom op de begane grond van onze bouwval voor alle ramen een degelijk traliewerk geplaatst. Ook de deuropening is voorzien van een met een hangslot afsluitbare traliedeur. De ramen op de eerste verdieping zijn grotendeels dichtgetimmerd en het enige raam waar men daar door naar binnen zou kunnen zit zo hoog dat dat zonder acrobatische klimkunsten of een lange ladder niet zal lukken.
De traliewerken zijn zo gemaakt dat ze eventueel later hergebruikt kunnen worden, bijvoorbeeld om een stuk voor ons vee af te schutten op de boerderij of om in een schuur op ons erf te plaatsen. Het ziet er van buiten zo indrukwekkend en degelijk uit dat de hele buurt al praat over de gevangenis.
In Nederland is het gebruikelijk dat de centrale riolering door het midden van de straat loopt. Op die manier kunnen huizen aan beide zijden van de weg gemakkelijk worden aangesloten en hoeft niet Jan en Alleman om toestemming te worden gevraagd wanneer er aan de centrale leiding werkzaamheden uitgevoerd moeten worden.
Bij ons in Zhabagly is dat anders. Bij de huizen die gebouwd zijn als onderdeel van het kippenslachterij project in de jaren tachtig is de riolering door de achtertuin gelegd. Dat heeft zo zijn voordelen, vanaf het huis is amper zeven meter buis nodig tot aan de put. Omdat de oude buis van dun plastic op veel plekken gebroken is hebben we vandaag een nieuwe buis aangelegd tussen het huis en de rioleringsput in de tuin.
En zo ziet de nieuwe straatverlichting in Zhabagly er bij daglicht uit. Keurige nieuwe palen en lampen en uiteraard aan elke paal halverwege twee kleine buisjes waar vlaggetjes in kunnen worden gestoken wanneer er een feestdag is. Over alle belangrijke zaken wordt hier in Kazachstan goed nagedacht.
Aan de tweede houten telefoonpaal van links gezien hangt één van de nieuwe straatnaambordjes. Bovendien zijn afgelopen maand huisnummers uitgedeeld die mensen op hun huis of op hun erfafscheiding kunnen bevestigen. De beschaving komt razendsnel dichterbij hier.
In de verte is te zien dat de sneeuwgrens op zo’n 2000 meter ligt. Dat betekent dat het bij ons voor eind November zeer aangenaam weer is.
Het heeft voordelen en nadelen wanneer je huis op het laagste punt van het dorp ligt. Het voordeel is dat zelfs als het hele dorp zonder leidingwater zit er uit jouw kraan waarschijnlijk nog een paar drupjes water komt. Het nadeel is dat wanneer je aan de centrale waterleiding een nieuwe aansluiting wilt lassen dat elk straaltje water dat nog langs één van de oude communistische afsluiters sijpelt uiteindelijk bij jouw eruit komt.
Het “even” een nieuwe aansluiting voor de waterleiding maken voor onze bouwval had dus wat meer voeten in de aarde dan gedacht. Volgens echt Kazachstaans gebruik zijn er zeven mensen nodig bij dit soort werk, waarbij het aantal actieve mensen door de afmetingen van de put beperkt blijft tot twee.
Het plan om om een uur of elf een nieuwe aansluiting klaargemaakt te hebben bleek uiteindelijk pas om half zeven ‘s avonds geklaard.
Wanneer er in het Guinness book of Records een categorie zou bestaan voor kleinste badkamer, dan had de badkamer van onze bouwval zeker een gooi kunnen doen naar die titel. 1 bij 1,60 meter en daarin dan ook nog een badkuip geplaatst. Zelfs voor Elmira zou het moeilijk zijn geweest om zich daar nog fatsoenlijk in te bewegen. Daarom hebben we al lang geleden besloten de badkamer te verwijderen en het oppervlak bij de wel erg kleine overloop op de eerste verdieping te trekken.
De wand tussen de overloop en de badkamer heb ik verwijderd en ook de dubbele muur waarin een aantal luchtkanalen liep voor de ventilatie van de keuken en toilet op de begane grond is grotendeels ontmanteld. Met name dat laatste gaf een interessante verrassing. Alleen de asbestbuis voor de rookgassen van de geiser in de keuken bleek door een gat in de betonnen plafondplaat naar buiten te steken. De drie algemene ventilatiekanalen voor de keuken, toilet en badkamer kwamen op een blind stuk beton uit. Dat zal lekker gestonken hebben met een ongeventileerd toilet zonder raampje vlak naast de keuken. Met een dergelijke bouwwijze begin je steeds meer te begrijpen waarom Kazachen een gat in de grond buiten voor hun behoefte veelal prefereren boven een WC in huis.
Mijn experimenten met het zelf maken van zure haring zijn nu zover gevorderd dat het recept redelijk vast staat. Op onderstaande foto het actuele resultaat, een stevige grote zure haring die na een kleine week in de pot een smaak heeft die niet meer onder doet voor de in Nederland commerciëel verkrijgbare zure haring.
Benodigdheden
- Een inmaakpot van 2 liter
- 1 kg zoute haring, nog voorzien van ingewanden en kop
- Blanke azijn
- Water
- 1 eetlepel zout
- 1 eetlepel suiker
- 1 in ringen gesneden ui
- 5 laurierblaadjes
- 1/2 theelepeltje witte peper
- 1/2 theelepeltje dille
Werkwijze
- Fileer de haring. Verwijder de graat en kop en voer die aan de hond. Bij gebrek aan een hond, of wanneer je bang bent dat de graat in zijn keel blijft steken, mag het afval ook gewoon in de vuilnisbak. Officieel hoort de haring gekaakt te worden waarbij de alvleesklier blijft zitten. De enzymen die daar in zitten zorgen voor het rijpen van de haring. Omdat onze haringen echter gezouten en met kop en kont worden aangevoerd in vaatjes mag er vanuit worden gegaan dat her rijpingsproces al voldoende heeft plaatsgevonden.
- Leg de haringen in de inmaakpot en voeg de uiringen en laurierblaadjes toe.
- Vul de pot met water en azijn, waarbij de verhouding azijn en water zo moet worden gekozen dat het eindresultaat een oplossing van ca. 4% azijn is.
- Voeg het zout, suiker, witte peper en dille toe.
- Sluit de inmaakpot af en schud het geheel ca. 1 minuut om het zout en suiker te laten oplossen en om de specerijen te verspreiden.
- Plaats de inmaakpot op een koele plek, bijvoorbeeld in de koelkast en laat haar daar een dag of zes staan. Gedurende de eerste drie dagen moet de inhoud één keer per dag ongeveer een halve minuut geschud worden.
Na een kleine week zijn de haringen klaar voor consumptie.
Met de verhouding azijn en suiker kan de primaire zure smaak geregeld worden. De witte peper verbloemt de standaard wat laffe smaak van vis en het zout zorgt ervoor dat water onttrokken wordt aan de vis waardoor deze steviger wordt.
