Snuffelen in kasten en dozen is altijd leuk als klein kind. Isabel heeft hier een lokaal hoofddeksel gevonden dat prima bij haar past. Het lijkt een beetje op het haarnetje dat Juliana droeg op de afbeelding op de munten tijdens haar regeerperiode.
De feestelijke schooljurk van nichtje Machabat is veel te mooi om zelf ook niet even uit te proberen. Nathalie kan nu zo naar een galabal.
Afgezien van de dikke laag ijs die zich nog op bijna alles bevindt lijkt niets er vandaag meer aan te herinneren welk noodweer er gisteren over Zhabagly trok.
Net op tijd voor het koude weer is het allemaal gereed gekomen: de inbouw van de nieuwe Junkers CV ketel bij mijn schoonouders. Junkers ketels worden in Nederland verkocht onder de merknaam Bosch. Deze ketel verwarmt nu twee huizen waarbij de temperatuur op alle plekken afzonderlijk kan worden geregeld met thermostatische radiatorkranen. Door een systeem van kranen rechtsboven op de foto is het mogelijk instantaan over te stappen op de oude gas en kolen gestookte Kazachstaanse verwarming, mochten problemen in de gas of elektriciteitstoevoer het onmogelijk maken om het huis te verwarmen met het nieuwerwetse ding.
Het weer in Kazachstan is nogal wat extremer dan in Nederland. Eén van de redenen dat we door onze betonspecie een speciaal voor Siberische omstandigheden ontwikkelde superplastificator mengen. Hierdoor is niet alleen de benodigde hoeveelheid water lager—wat de sterkte van het beton ten goede komt—maar ook is het beton tijdens en na het uitharden vorstbestendiger. Dat dat geen overbodige luxe is bewijst deze foto. De ijzel van de afgelopen nacht heeft een centimeter dikke ijslaag gevormd rond de bekisting van de pas gestorte laatste kolommen aan de westzijde van ons bouwterrein.
En zo ziet Zhabagly eruit na een nacht fink ijzelen. De bomen zitten onder een dikke laag ijs, evenals de elektriciteit en telefoondraden. Door het gewicht van het ijs zijn deze draden behoorlijk uitgerekt waardoor sommigen bijna tot aan de grond rijken. Anderen zijn volledig afgeknapt. Het elektriciteitsbedrijf heeft de volledige stroomvoorziening in onze regio afgesloten vanwege gevaar van elektrocutie door loshangende draden en om het 10 kV net te kunnen repareren waar de ijzel ook de nodige schade heeft aangericht.
Ons is gelukt wat we twee jaar voor onmogelijk hebben gehouden. Na een aantal dagen graven hebben we een bouwput gecreëerd voor ons huis van 15 bij 25 meter en een gemiddelde diepte van 2,70 meter. Dat betekent dat die iele kruipruimte die we het afgelopen jaar in ons plan hadden ingetekend nu vervangen wordt door een souterrain met een oppervlak van zo’n 250 m². Dat zijn heel wat vierkante meters om extra in te vullen en de plannen ervoor zijn legio, van een aardappel opslag tot dorpsdiscotheek.
Voorlopig is het echter nog niet zover. De winter zal snel invallen en we hebben de regen van het voorjaar nodig om de bodem van ingedroogd leem en keien van de bouwput voldoende bewerkbaar te maken om hem helemaal waterpas te krijgen.
Er komen naar schatting ongeveer 90 vrachtwagens vol keien en leem uit onze bouwput. Een groot deel wordt gebruikt om de bermen bij Elmira’s ouderlijke huis op het niveau van de weg te brengen, maar er blijft voldoende over voor een paar andere projecten. Ook de lokale burgemeester heeft hiervan lucht gekregen en heeft ons gevraagd of we een tiental vrachtwagenladingen willen droppen op een weggetje achteraf waar een invalide man woont. Hij kan vaak maar moeizaam met zijn ezelkar naar het dorp komen door de grote gaten en plassen die er zich in de weg bevinden. De gemeente betaalt de extra transportkosten om de vrachtwagens daar heen te rijden.
Uiteraard geven we aan zo’n verzoek graag gehoor. Op de foto is te zien dat verbetering van de weg geen luxe is. De koeien moeten straks echter een andere plek vinden om hun dorst te lessen.