Terwijl in het midden van ons bouwterrein een bijna nieuwe hydraulische graafmachine de bouwput voor ons huis aan het uitgraven is gaan ook de werkzaamheden aan de omheining door. Deze werknemers gebruiken echter wat eenvoudiger transportmiddelen dan de 25 tons Kamaz vrachtwagens waarmee de keien uit de bouwput worden afgevoerd. De ezelskar van één van onze werknemers is het ideale vervoermiddel om zakken cement en andere benodigdheden tot vlak bij de werkplek te brengen.
De ploeg die we hebben ingehuurd voor het graven van onze bouwput is niet de eerste de beste, en doet in haar werkwijze totaal niet Kazachs aan. Dat klopt ook wel wanneer je begrijpt dat ze in dienst zijn van één van de grootste netwerken van tankstations in Zuidelijk Kazachstan. Eerst worden de buitencontouren van de bouwput uitgegraven en pas op het eind het schiereiland in het midden, zodat de vrachtwagens tot het eind toe zo gemakkelijk mogelijk aan- en af kunnen rijden.
Elmira kijkt goedkeurend toe hoe vrachtwagenlading na vrachtwagenlading de berm langs haar ouderlijk huis op hoogte wordt gebracht. De centrale weg door het dorp is in het verleden waar nodig verhoogd aangelegd, maar de overheid heeft toen verzuimd om ook de bermen aan dat niveau aan te passen. Met de keien en leem die uit onze bouwput weggegraven worden lossen wij dat nu deels op.
Achter de vrachtwagens is het in aanbouw zijnde veterinaire gezondheidscentrum te zien waarin een veearts, insemanitiecentrum en veterinaire apotheek zullen worden gevestigd.
Pas wanneer je de diepte van onze bouwput ziet ten opzichte van mensen dringt het goed door hoe diep een bouwput van 2,70 meter eigenlijk wel is. Dat wordt een behoorlijke kelder wanneer die helemaal is uitgegraven. Maar zover is het nog niet, er is nog heel wat graafwerk te gaan.
Op de foto is duidelijk te zien dat alleen de bovenste laag van zo’n 50 centimeter redelijk vrij is van keien. Daaronder begint een haast ondoordringbare laag van keien van verschillende grootte die onderling aan elkaar vastgeplakt zijn met keiharde ingedroogde leem. Het geheel is door de eeuwen heen en onder invloed van periodieke aardbevingen samengetrild tot een betonachtige laag.
De graafploeg heeft veel ervaring in het graven in de omgeving van Zhabagly. De grond is bijna overal keivrij en ze hadden gedacht dat dat bij ons ook wel het geval zou zijn. Helaas viel dat tegen. De stichters van het dorp die honderd jaar geleden de plek hebben uitgekozen waar ze zich zouden vestigen hebben nauwkeurig juist die plek uitgekozen, waar de bodem na ca. 60 centimeter graven zo hard wordt als beton. De huizen hebben hierdoor een stevige fundering en de golven van aardbevingen gaan er onderdoor of omheen waardoor wij aanzienlijk veiliger leven dan een een paar kilometer buiten het dorp.
Alleen heeft zo’n samengeperste laag van keien en leem wel een funest effect op een graafmachine. In de halve dag die ze nu aan het graven zijn zijn de tanden op de graafbak al twee centimeter afgesleten. Eén tand is zelfs afgebroken en in een vrachtwagenlading met onbekende bestemming vertrokken. Er zit een scheur bij de aanhechting van de hydraulische cylinder van de graafbak, maar dat is nog niet het ergste. Door het op en neer springen op de keiharde bodem is de schuif aan de voorkant van de graafmachine waarmee hij zichzelf stabiliseert praktisch volledig afgebroken. Slechts zo’n 25% van de originele lassen zijn nog intact, de rest is gescheurd.
Gelukkig hebben we op ons bouwterrein krachtstroom laten aanleggen en heb ik niet lang geleden een gelijkstroom lasapparaat gekocht. Een pak basische elektroden wordt grotendeels opgebruikt om de graafmachine weer terug te brengen naar zijn originele staat. Gelukkig blijkt de graafmachinemachinst zelf een verdienstelijk lasser en hij repareert zijn machine zelf. Bijna drie uur duren de werkzaamheden. Je kunt hem hier rechtsonder de machine gehurkt zien lassen aan de schuif die we om zo optimaal mogelijk te kunnen werken hebben losgekoppeld van het hefmechanisme en daarom nu bijna horizontaal op de grond ligt.
Remond ofwel reparatie is in Kazachstan een toverwoord. Geen enkel stuk techniek kan daar probleemloos functioneren schijnt het wel. Terwijl de één jaar oude graafmachine rechts door de machinst weer in elkaar wordt gelast na schade door onze wel erg harde bodem bekijken de twee vrachtwagenchauffeurs wat kleinere problemen aan hun nieuwe Kamazzen.
Er zijn nu op ons bouwterrein een paar concrete aanwijzingen zichtbaar dat er gebouwd wordt. Eén daarvan is de put waarin zich de hoofdkraan van de waterleiding bevindt. We hebben die hoofdkraan bewust op ons eigen terrein, en niet in een put langs de kant van de weg boven de centrale waterleiding zoals zoveel mensen. Op die manier is de kans dat iemand het putdeksel steelt om het aan een oudijzerboer te verkopen geringer. Het deksel zelf komt met prefab betonplaat van de voormalige kippenslachterij bij het dorp. Om deze betonplaat hebben we bekisting geplaatst, wapening gelegd en extra beton gestort om zo een dik en duurzaam deksel van onze hoofdkraanput te creëren.
Uiteraard hebben we eraan gedacht om een leiding door het beton heen naar boven te laten steken waarop twee slangen kunnen worden aangesloten. Op die manier hebben we tijdens onze bouwactiviteiten altijd schoon stromend water.
De eerste pilaren van onze omheining staan er. In totaal komen er meer dan zeventig dus we hebben nog even te gaan voordat we helemaal klaar zijn maar het begin is er. Het nut van goede vlakke bekisting, superplastificator en trilnaald is duidelijk te zien. Deze pilaren kunnen een paar jaartjes mee.
