Lammert's Weblog

Het heeft vannacht 19 graden gevroren en ook overdag is het wat het KNMI nog matige vorst zou noemen. Dat levert op de ruiten prachtige bloemen op die zelfs midden op de dag op de beschaduwde plekken niet verdwijnen.

De afgelopen dagen is er veel sneeuw gevallen en in het zonnetje dat vandaag schijnt ziet de wereld er schitterend uit. Ook op het dak van onze sauna is een behoorlijk pak gevallen. Hoe moet dat ook weer volgens de Finse traditie? Na de sauna poedelnaakt door de sneeuw rollen en dan pas de kleren aan? Ik geloof dat ik die traditie vandaag maar even oversla.

Als er sneeuw ligt en de zon schijnt is er bijna niets leuker dan in de sneeuw te spelen. Maar het allerleukste is natuurlijk prinsheerlijk op een slee te zitten en die door pappa, mamma of oom Ruslan voort te laten trekken.

Aan het eind van de weg door Zhabagly, dicht bij de voormalige waterkrachtcentrale, ligt een Kazachs hotel. Normaal wordt de vier kilometer lange asfaltweg daarnaartoe ‘s winters door de tractor van het natuurreservaat sneeuwvrij gehouden, maar de tractor is kapot en er zijn nu toeristen in het hotel gestrand die met hun personenwagen niet door de dertig centimeter hoge sneeuw kunnen komen. Het hotel heeft daarom mijn schoonvader gevraagd om de weg naar het hotel toe te schuiven zodat de toeristen naar huis kunnen. Samen met overbuurman Aristan die als bewaker en klusjesman bij het hotel werkt als passagier in de laadschop vertrekt mijn schoonvader met de tractor om de toeristen te ontzetten.

Het heeft de afgelopen dagen gevroren in Zhabagly. Overdag zo’n -6, in de nacht -10 of lager. Daarbij is de sneeuw gestaag doorgevallen waardoor er nu een pak van zo’n dertig centimeter ligt. Op zich niet erg. Zolang het maar ver beneden nul is, is de sneeuw niet plakkerig of papperig en kun je rustig op stap. Pas wanneer de temperatuur stijgt tot rond het vriespunt beginnen de problemen.

Vanochtend om half tien was de temperatuur nog -12. Op internet hebben ze voor Shymkent voor vanmiddag -15 tot -17 voorspeld met een openbrekende hemel. Mogelijk komt er een koude wind uit Siberië onze kant op. De diepvries kan dan wel uit. Kunnen we onze diepgevroren spullen net zo goed buiten in de sneeuw neerleggen.

Vijf uur eerder dan in Nederland is het bij ons in Kazachstan 2007. Om klokslag 12 uur lokale tijd wordt door Ruslan de champagnefles ontkurkt om het jaar 2007 in te luiden. Met belangstelling volgt hij de baan van de kurk, die aan de andere kant van de kamer terecht komt.

Een voorspoedig nieuwjaar voor alle weblog lezers!

De laatste dag van het jaar alweer. Vaak een dag van oliebollen eten, gezelschapsspellen spelen en verveeld wachten tot de klokken en vuurwerk om 12 uur het nieuwe jaar inluiden. Voor wie zich verveelt heb ik voor vandaag een puzzeltje. Zoek de verschillen in de twee foto’s. Beide foto’s zijn op 24 juni 2003 genomen na het etentje in kleine kring ter ere van de officiële inschrijving van ons huwelijk bij de burgerlijke stand.

Voor wie het moeilijk vindt alvast een hint: Op de rechter foto staan rode trottoirstenen, op de linker foto niet. Mocht je meer verschillen vinden, schrijf ze gerust als reactie bij dit bericht.

Zo ongeveer elk land kent wel zijn standaardisatiebureau. Een organisatie belast met het standaardiseren van allerhande dagdagelijkse zaken. Denk hierbij aan de afstand tussen de gaten in het stopcontact, diameter en dikte van rioleringsbuizen zodat die netjes in elkaar passen en de treksterkte van wapeningsstaal voor constructies in gewapend beton.

Het voordeel van dergelijke standaarden is dat het gemakkelijker wordt om systemen op elkaar aan te sluiten. Stel je voor dat je een televisie gekocht hebt waarvan de pennetjes van de stekker vijf millimeter dichter bij elkaar staan dan het stopcontact thuis. Dat komt gelukkig niet voor omdat de fabrikant van de stekker zich aan dezelfde standaard geconformeerd heeft als de fabrikant van het stopcontact. Standaarden zijn daardoor gemakkelijk binnen een land, of binnen een groep landen die zich aan één standaard geconformeerd hebben, maar bij grensoverschrijdende activiteiten kan het wat ingewikkelder worden.

In Nederland worden in beton hoofdzakelijk drie soorten betonstaal gebruikt: FeB 220, FeB 400 en FeB 500. De eerste twee soorten komen voor in oudere constructies, tegenwoordig wordt eigenlijk alleen nog FeB 500 toegepast. De 500 slaat op het aantal Newton per vierkante millimeter dat aan het staal getrokken kan worden voor het begint te vloeien. Voor FeB 500 betekent dat dat per vierkante millimeter ongeveer 50 kilogram aan de staaf moet worden gehangen voor het vloeit. Of omgerekend voor een staaf met een nominale diameter van 10 mm betekent dit een gewicht van bijna vier ton. Best veel eigenlijk als je daar over nadenkt. Een staaf wapeningsstaal met een diameter kleiner dan mijn pink begint pas zichtbaar uit te rekken wanneer ik er vier personenauto’s aan hang.

Om een goede berekening te kunnen maken van de diameters en aantallen staven in de betonnen constructies van ons huis kan ik niet zonder meer uitgaan van de voor Nederland gangbare eigenschappen van wapeningsstaal. Daarom heb ik mij vandaag verdiept in de Sovjet standaarden. Voor bouwwerken in Kazachstan wordt namelijk nog steeds teruggegrepen op de standaarden die in de communistische tijd zijn opgesteld. Voor wapeningsstaal wordt de standaard ГОСТ 5781-82 toegepast. Via internet heb ik een (Russischtalig) exemplaar van de standaard op de kop weten te tikken en deze geeft een schat aan informatie.

Wat allereerst opvalt in de ГОСТ 5781-82, is dat er veel meer typen betonstaal zijn gedefiniëerd dan in Nederland gebruikelijk zijn. Er zijn zes klassen A-I tot en met A-VI, waarbij een hoger nummer een hogere treksterkte aanduidt. Voor betonstaal uit de klasse A-I ligt de vloeigrens bij 235 N/mm², ongeveer vergelijkbaar met ons FeB 220 staal, terwijl A-VI een vloeigrens heeft van 980 N/mm². Dat is een factor twee hoger dan ons Nederlandse FeB 500. De hogere klassen wapeningsstaal zullen echter ongetwijfeld niet in de reguliere handel te verkrijgen zijn omdat aan deze staalsoorten zeldzame metalen als zirkonium en titanium zijn toegevoegd om de hoge treksterkte mogelijk te maken. Ik kan mij voorstellen dat dergelijk betonstaal alleen is toegepast in militaire complexen en metrostations die in de tijd van de koude oorlog tevens als atoomschuilkelder dienden.

Op dit moment in Kazachstan gangbaar betonstaal is van het type Ст35ГС, dat in klasse A-III valt. Dit staal heeft een vloeigrens van 390 N/mm² en een minimale buigstraal van drie maal de diameter; eigenschappen die ongeveer overeenkomen met het in Nederland gebruikte FeB 400. Nu weet ik in ieder geval met welke materiaaleigenschappen ik rekening moet houden bij het berekenen van de hoeveelheid wapening in de constructie van ons huis.