Vandaag hebben we de eerste echte onweersbuien sinds tijden. Geen weer om op het bouwterrein aan het werk te gaan. Internetten is vandaag onmogelijk. Vanwege de grote kans dat de bliksem inslaat op het bovengrondse elektriciteits- of telefoonnet houden we met dit weer zo weinig mogelijk apparatuur aangesloten. In plaats daarvan gaat Elmira naar Wanovka om te organiseren dat er mensen van het kadaster ons bouwterrein opmeten. Zelf blijf ik thuis om een aantal stoelen te lijmen met uit Nederland meegenomen constructielijm. Bijna elke keer als ik vanuit Nederland kom neem ik wel een lijmsoort mee. Sommige lijmsoorten zoals montagekit kennen ze tegenwoordig hier ook, maar constructielijm op basis van polyurethaan heb ik hier nog niet gevonden. Het is het ideale middel om meubels, kozijnen en andere houten constructies stevig in elkaar te zetten.
Het lijkt misschien vreemd dat we het kadaster moeten laten komen om ons bouwterrein te laten opmeten, maar het is het gevolg van de regels van het voormalige communisme. Op ons bouwterrein stond het oudste huis van Zhabagly en het stamt daarmee uit 1905, dus voor de communisten de macht overnamen in dit deel van de wereld. Tijdens het communisme was het niet toegestaan om privé een terrein te bezitten dat groter was dan 2500 m2. Dit terrein is echter ongeveer 40 bij 80 meter en heeft daarmee een oppervlak van zo’n 3200 m2. Te veel om als privé persoon te bezitten en daarom is het in de boeken gekomen als 50 bij 50 meter. Alvorens wij onze omheining bouwen moeten we de echte afmetingen en lokatie weten van de erfgrens. Voor de gemiddelde Kazach is dat niet zo belangrijk. De paar takkenbossen en stukken oudijzerwerk die als erfscheiding dienen kunnen gemakkelijk verplaatst worden, maar het zou zonde zijn wanneer wij onze gemetselde zijmuren of het smeedijzeren hekwerk op natuurstenen fundering dat we aan de wegkant gepland hebben later een paar meter moeten opschuiven.
Als Elmira terugkomt uit Wanovka meldt ze dat ze morgen twee personen kan ophalen die het terrein zullen inmeten. Inderdaad, wij moeten voor het vervoer zorgen want de meeste mensen die bij overheidsdiensten werken hebben niet de beschikking over eigen vervoer.
In de Sovjet tijd werd in Kazachstan grotendeels van bovenaf bepaald welke activiteiten in een bepaald gebied plaats zouden moeten vinden. Het dorp Mitsjoerin niet ver van Zhabagly werd aangewezen als leverancier van appels. Een kolchoz werd gesticht en grote boomgaarden geplant. De appels waren deels bedoeld voor directe consumptie, en deels als grondstof voor de azijnfabriek in het dichtbij gelegen Tjulkebas.
Na de onafhankelijkheid is de kolchoz vrij snel gesloten en zijn de boomgaarden in privé handen overgegaan. De appelen worden nu deels verkocht in stalletjes langs de weg van Shymkent naar Almaty die slechts enkele kilometers van Mitsjoerin verwijderd is. Deze stalletjes zijn dag en nacht bemand en appels en walnoten kunnen er per emmer worden gekocht.
Vandaag hebben we er zelf een emmertje appels weggehaald. De voorraad uit Mitsjoerin is kennelijk op, of te duur, want alle appels die we hebben gekocht zijn geimporteerd uit China en voorzien van Chinese tekens die er op een slimme manier zijn ingeëtst, mogelijk door de appel af te plakken met een sjabloon en vervolgens in zonlicht te leggen.
Ik heb geen kennis van de Chinese taal, dus als een lezer toevalig weet welke tekst er op deze appel staat is een reactie van harte welkom.
Nathalie heeft zowel Kazachs als Nederlands bloed dus met de liefde voor de tulp zit het wel goed. Hier zit ze op Krasne Gorky niet ver van Zhabagly tussen de tulpen.
Wie denkt dat de Keukenhof het ultieme is op het gebied van tulpen heeft het mis. Wat in de Keukenhof door vele tuinders elke jaar keurig wordt geregiseerd weet de natuur in Kazachstan volledig in eigen beheer te doen. De oorsprong van de tulp ligt niet—zoals velen denken—in Turkije, maar op de hellingen van Kazachstan. Totaal zijn er meer dan 30 inheemse tulpensoorten, waarvan er 6 soorten voorkomen rond Zhabagly. Greig’s Tulp bevindt zich voornamelijk op glooiende groene hellingen. Eén van de mooiste voorbeelden daarvan is Krasne Gorky—rode berg in het Russisch—ongeveer 25 minuten rijden van Zhabagly. Vorig jaar zijn we door het bijna continu slechte voorjaarsweer daar niet naar toe geweest, maar vanmiddag hebben we onszelf op een uitje getrakteerd en zijn we met de auto naar Krasne Gorky gereden.
De tulpenweelde is al vanaf meer dan twee kilometer afstand zichtbaar. De zuidhellingen en de toppen zijn rood gekleurd in een verder groen landschap. Hier blijkt wel duidelijk dat de natuur een heel ander idee heeft van compositie dan de tuinders in de keukenhof. Soorten worden in de natuur gerangschikt op basis van bodemgesteldheid en klimaat, en niet op basis van leuk bij elkaar passende kleurtjes. Op de achtergrond op de foto ligt het Karatau gebergte.
Wie Krasne Gorky wil bezoeken moet snel zijn, over ongeveer twee weken zijn alle tulpen daar uitgebloeid. Maar tot en met juni staan andere tulpensoorten hoger op de hellingen in bloei.
Tussen al de bouwbedrijvigheid door hebben we ook nog een KI station waarbij we lokaal rundvee insemineren met sperma van Nederlandse stieren. Dat is overigens geen dagtaak want veel Kazachen vinden de prijs die we er voor vragen veel te hoog. Deels komt dat omdat lokaal sperma nog grotendeels tegen kostprijs wordt aangeboden, deels omdat Kazachen niet drie jaar vooruit kunnen denken. Ze snappen niet dat je nu geld moet uitgeven om over drie jaar pas een melkkoe met eigenschappen van Nederlandse melkvee te krijgen. Als je dan bovendien nog rekent dat er een kans is van 50% dat er voor dat geld een stierkalf uitkomt die nooit melk gaat geven, dan heb je enige overredingskracht nodig om het rundveesperma aan de man te brengen.
Voor ons is dat geen probleem. In stikstof heeft het rundveesperma een onbeperkte houdbaarheid en vandaag kwam de stikstof auto weer langs om onze vaten bij te vullen. Buiten het winterseizoen gebeurt dat elke maand. Vroeger was dat op onregelmatige tijden, maar tegenwoordig is het keurig netjes op vrijdag en wordt er van te voren gebeld om te vragen of we thuis zijn.
De ochtend wekt ons rond zeven uur met sterke zonnestralen vanuit ons raam aan de oostkant van de slaapkamer. Toch wijst alles erop dat de dag niet zo zal eindigen. Het is nog steeds slechts April en het weer kan in de lenteperiode gemakkelijk omslaan. In Almaty hadden we de 9e nog sneeuw. De eerste dagen in Zhabagly hebben we behoorlijke nachtvorst gehad en moest de kachel in de avond en nacht aan, maar de laatste dagen is het zonnig en warm geweest met zo’n 25 graden in Zhabagly. De bewolking trekt nu echter langzaam maar zeker een deken boven het land en de zon verdwijnt in de loop van de ochtend praktisch helemaal. Voorlopig is het nog droog, maar dat zal waarschijnlijk niet de hele dag zo blijven.
Elmira is met de auto naar Wanovka om inkopen te doen. In de tussentijd werk ik de weblog bij, repareer een schijnwerper die kapot gegaan is toen een knecht op de boerderij van zijn paard viel, en bereid wat zaken voor voor de bouw van onze omheining. Grote bouwtekeningen zijn hier niet echt nodig, maar wel wat schetsen om de bouwvakkers duidelijk te maken hoe ze te werk moeten gaan. Tenslotte is zo ongeveer alles wat ik hier aan voor ons Nederlanders eenvoudige bouwmethoden introduceer—zoals glaswolisolatie, thermostatisch geregelde radiatorkranen en hotelschakelingen voor lampen—een dusdanige noviteit dat uitleg noodzakelijk is om te zorgen dat het aan het eind functioneert zoals het bedoeld is.
De grote voorbereidingswerkzaamheden op ons bouwterrein zijn afgerond. Voor één boom en een paar boomstronken is een zware ketting nodig om ze los te trekken. Die zal mijn schoonvader waarschijnlijk vanmiddag ophalen bij de voormalige kippenslachterij.
De graafmachine is vandaag weer beschikbaar. Het is daarom maar goed dat we een groot bouwterrein hebben. De bulldozer kan op één deel van het terrein bezig met het ruimen van de laatste bomen en het egaliseren, terwijl de graafmachine in de andere hoek de laatste resten van het oude huis kan opruimen. Ruslan is vandaag verhinderd om op de ZIL vrachtwagen te rijden dus hebben we een buurman gevraagd die vroeger vrachtwagenchauffeur was, maar tegenwoordig werkloos is. Een mooie gelegenheid voor hem om een paar centen te verdienen, want in Kazachstan kennen ze niet zoiets als WW of bijstandsuitkeringen.
Op een gegeven moment zijn er meer dan tien mensen op het terrein aan het werk. Niet dat we die allemaal hoeven te betalen trouwens. Een jongeman met een kettingzaag zaagt de grote bomen die gisteren zijn omgeduwd in hapklare moten. Hij krijgt een deel van het hout als betaling. De kleinere takken en stronken worden door een paar arme families meegenomen. Zij laten dat deze zomer in de zon drogen, zodat ze de komende winter hout hebben om hun potje op te koken. Op deze manier zijn wij van de meeste spullen af terwijl andere dorpsbewoners er heel blij mee zijn.
Tussen de bedrijven door rijden wij met een aantal jerrycans heen en weer naar het tankstation. Dergelijk groot materieel werkt niet zonder brandstof en met name onze vrachtwagen lust door een niet optimale afstelling op het ogenblik een hoop zoals ik gisteren al vertelde.
Aan het eind van de dag is praktisch alle rommel opgeruimd en het terrein geëgaliseerd. Nog één boom en een paar boomstronken vragen om een speciale behandeling. Daarna kunnen we het kadaster laten komen om de exacte terreingrenzen te laten markeren en kan de bouw van de omheining beginnen.
Een half uur geleden is de schemering overgegaan in de nacht. De werkdag zit erop, hoewel het bouwrijp maken van het terrein nog niet helemaal is afgerond. De meeste bomen op de scheiding met de buren aan de westkant zijn geruimd. Twee grote stronken waaronder de stronk die een paar dagen geleden door Aristan met de graafmachine is uitgegraven staan nog fier overeind. Ondanks de door de regen losse grond lukt het niet om deze twee zware jongens met de bulldozer uit de grond te trekken. De enige oplossing is waarschijnlijk om zoveel mogelijk grond met de hand weg te graven en de stronk dan met een hydraulische krik omhoog te duwen. Gelukkig hebben we daarvoor ook het nodige zware materieel voorhanden.
Tussen de bedrijven door heb ik de benzinetank van onze ZIL vrachtwagen gerepareerd. Het kleine scheurtje aan de onderkant heb ik hard gesoldeerd. Zelfs voor Kazachse begrippen is het een professionele reparatie geworden. Morgen de tank terugplaatsen en direct een schoon benzinefilter monteren. Dan kan dat deel van de vrachtwagen er weer een tijdje tegenaan. Er staan nog wel een paar andere zaken op het programma die aandacht behoeven zoals het opspannen van de V-snaar van de compressor en het afregelen van de carburator, want het beestje begint weer erg veel benzine te slurpen.
Ach, en dan nog één foto voor het afleren. Hoge bomen zwiepen zo mooi wanneer ze met de bulldozer worden omgeduwd…
